- Duitsland
De maandelijkse evenementen “Dialogen met Öcalan”, georganiseerd onder de paraplu van het Initiative Demokratischer Konföderalismus (IDK) in het Berlijnse Café Morgenrot, zijn nu een vaste datum voor veel sympathisanten van het Koerdische verzet. Er is grote belangstelling voor het politieke denken van Abdullah Öcalan, zelfs onder mensen die er nog nooit mee te maken hebben gehad.
Deze week volgden 45 geïnteresseerden de lezing van een moslimpredikant, die religie en geloof analyseerde vanaf hun oorsprong en hun maatschappelijke betekenis tot nu toe, steeds verwijzend naar de geschriften van Abdullah Öcalan.
Het Midden-Oosten is de geboorteplaats van vele wereldgodsdiensten zoals het jodendom, het christendom, de islam en vele andere. En tot op de dag van vandaag spelen religie en geloof een belangrijke maatschappelijke rol in het Midden-Oosten. Het dagelijks leven is nauw verbonden met religieuze opvattingen en elke politieke beweging die maatschappelijke ontwikkelingen wil helpen vormgeven, krijgt te maken met geloofs- en godsdienstvragen.
Abdullah Öcalan kijkt gedifferentieerd naar het onderwerp. Hij lokaliseert de oorsprong van het idee van goddelijkheid in de heiliging van het sociale bestaan zelf. De eerste religies ontwikkelden zich vanuit de mythologische geloofssystemen tot de monotheïstische wereldreligies. Öcalan classificeert deze ontwikkelingen in geloofssystemen en religies in de ontwikkeling van overheersing, macht en patriarchaat. Ook analyseert hij het belang van religie en geloof voor het verzet van een vrije en democratische samenleving.
“Religie is vooral moreel verzet” – Abdullah Öcalan
Naarmate macht en staat binnen de samenleving geïnstitutionaliseerd raakten, werden de attributen van heiligheid en goddelijkheid aan de samenleving als geheel onttrokken en toegekend aan degenen die macht en staat bezaten. Volgens Öcalan heeft de ontwikkeling van religies in de loop van de beschavingsgeschiedenis een tweeledig karakter: enerzijds werden religie en God belast met de begrippen angst, straf, oorlog en onderdrukking. Aan de andere kant zijn religie en goddelijke identiteiten in de moreel-politieke samenleving echter net zo nauw verbonden met de begrippen moed, vergeving, hoop, vrede en liefde. Geloof en religie spelen dus ook een belangrijke rol in de ontwikkeling van ‘democratisch confederalisme’.
Geloof en religie maken dus deel uit van de samenleving en worden ontwikkeld en geleefd in uitwisseling tussen mensen. Ze zijn een sociale kracht die altijd in gevaar is geweest, zowel historisch als in het heden, om gebruikt te worden door machthebbers om mensen te manipuleren en te domineren.
Het voorbeeld van het Autonoom Bestuur van Noord- en Oost-Syrië (AANES) maakt duidelijk dat religie en geloof kunnen worden losgekoppeld van politieke machtsspelletjes en dat gelijkwaardig multireligieus samenleven mogelijk is als daarvoor de politieke en sociale voorwaarden worden geschapen.
De vragen van het publiek gingen over de relatie tussen democratie en religie, de rol van vrouwen in de islam, de rol van religie in de Duitse samenleving en de relatie tussen natiestaat en religie. Deze onderwerpen werden ook na de lezing besproken in kleine groepjes en aan de boekentafel.
“De ecologische crisis – democratisch confederalisme als oplossing”
De analyses van Öcalan hebben de publieke belangstelling gewekt voor het omgaan met geloof en religie, ook specifiek in relatie tot onze samenleving in Duitsland. Op 6 februari 2023 om 19.00 uur bespreken we het thema “De ecologische crisis – democratisch confederalisme als oplossing”, opnieuw in Café Morgenrot, Kastanienallee 85, 10435 Berlijn.