- Rojava/Noord- en Oost-Syrië
Human Rights Watch (HRW) heeft gemeld dat een droneaanval door de coalitie van het Turkse en Syrische Nationale Leger (SNA) op 18 januari 2025, gericht op een ambulance van de Koerdische Rode Halve Maan in het noorden van Syrië, een duidelijke oorlogsmisdaad is. Getuigen verklaarden dat de ambulance een burger vervoerde die gewond was geraakt bij een eerdere droneaanval die dag op demonstranten bij de Tishreen (Tishrin) Dam. Volgens door HRW geverifieerde bronnen werden bij deze aanvallen zes burgers gedood, waaronder een bekende Koerdische acteur, en minstens 16 anderen gewond.
Een aan de SNA gelieerd account publiceerde dronebeelden van de aanval op de demonstranten bij de dam. HRW kon echter niet onafhankelijk verifiëren of de aanvallen werden uitgevoerd door Turkse strijdkrachten (TSK) of SNA-strijders.
HRW senior onderzoeker voor het Midden-Oosten en Noord-Afrika Hiba Zayadin benadrukte de rol van Turkije in het conflict door te zeggen: “De SNA en Turkse strijdkrachten hebben een verontrustend patroon laten zien van onwettige aanvallen op burgers en civiele infrastructuur, waarbij ze zelfs feestvierden. Turkije, als belangrijkste geldschieter van de SNA, moet deze mishandelingen beteugelen of het risico lopen medeplichtig te worden aan hun misdaden.”
Escalatie van aanvallen bij de Tishreen Dam
De Tishreen Dam is sinds december 2024 het middelpunt geworden van botsingen tussen de Turkse-SNA coalitie en de door de VS gesteunde Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF). Demonstranten hebben zich op de plek verzameld om aanvallen af te schrikken, omdat ze vrezen dat voortdurende bombardementen de constructie zouden kunnen beschadigen. HRW rapporteerde dat ten minste vier aanvallen door de Turkije-SNA coalitie in januari resulteerden in 20 burgerdoden en meer dan 120 gewonden. De SDF heeft gewaarschuwd dat de dam sinds 10 december buiten gebruik is door gevechten, waardoor meer dan 413.000 mensen in Manbij en Kobani zonder water en elektriciteit zitten. Het Internationale Comité van het Rode Kruis waarschuwde dat verdere schade aan de dam catastrofale humanitaire gevolgen kan hebben.
HRW: aanval ambulance in strijd met internationaal recht
HRW benadrukte dat de ambulance duidelijk gemarkeerd en herkenbaar was vanuit de lucht. Op twee foto’s die op 18 januari op sociale media zijn geplaatst, is te zien dat de ambulance beschadigd is en midden op de weg stilstaat. Volgens het internationaal humanitair recht zijn medische eenheden, waaronder ambulances, beschermd tegen aanvallen en mogen ze geen doelwit zijn.
Een ambulancechauffeur van de Koerdische Rode Halve Maan die de aanval overleefde, vertelde HRW dat hij op weg was naar de protestlocatie bij de Tishreen Dam toen een burgervoertuig hem aanhield met het verzoek om hulp voor een gewond meisje. “Ze had een buikwond van de eerdere aanval. We brachten haar over in de ambulance, maar minuten later werden we geraakt door een droneaanval,” vertelde hij. De explosie verbrijzelde de ramen van de ambulance en duwde de deuren open. HRW concludeerde dat een dergelijke aanval niet kan worden afgedaan als een ongeluk en waarschijnlijk een oorlogsmisdaad is.
Schendingen van de mensenrechten door de Turkije-SNA-coalitie
HRW heeft herhaaldelijk systematische mensenrechtenschendingen gedocumenteerd in gebieden die onder controle staan van de Turkije-SNA-coalitie. Volgens de organisatie hebben SNA-facties en Turkse troepen zich schuldig gemaakt aan willekeurige detenties, ontvoeringen, seksueel geweld, marteling, landroof en afpersing. Daarnaast hebben door Turkije gesteunde aanvallen op civiele infrastructuur in Koerdisch bezette gebieden water, elektriciteit en essentiële diensten voor miljoenen mensen ernstig verstoord.
Volgens het internationaal recht moeten partijen in een conflict zorgen voor de bescherming van gewonden, medisch personeel en civiele infrastructuur. Zelfs in gevechtszones moeten aanvallen proportioneel zijn en hulpdiensten moeten een veilige doorgang krijgen om humanitaire operaties uit te voeren.
HRW heeft de internationale gemeenschap opgeroepen om actie te ondernemen tegen de schendingen van de Turkse -SNA coalitie en om verantwoording te eisen. “Het aanvallen van een ambulance met gewonde burgers op een open weg is waarschijnlijk geen ongeluk. Dit lijkt een oorlogsmisdaad te zijn en de daders moeten ter verantwoording worden geroepen”, aldus Zayadin.