- Noord-Koerdistan
Het cultuurcentrum Mitanni in de Noord-Koerdische stad Nisêbîn (Tr. Nusaybin), dat onder curatele was geplaatst en aan de districtsbestuurder was overgedragen, is bij gerechtelijk besluit teruggegeven aan het stadsbestuur. De teruggave vond plaats op verzoek van de gemeente, die sinds de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2024 weer onder democratisch bestuur staat.
Het cultuurcentrum was in maart 2023, precies een jaar voor de verkiezingen, onder het toenmalige gedwongen beheer overgedragen aan het districtsbestuur. Direct na de verkiezingen, die met meer dan 75 procent van de stemmen ruimschoots werden gewonnen door de DEM-partij, werd het gebouw gesloten, werd het gemeentelijk inventaris verwijderd en werd de exploitatie stopgezet.
In het vonnis stelde de bevoegde rechtbank nu vast dat zowel het eigendom als het gebruiksrecht van het cultuurcentrum duidelijk bij de stad Nisêbîn berust. De overdracht aan het districtsbestuur was onrechtmatig, aldus de motivering.
Gemeente kondigt spoedige heropening aan
Het stadsbestuur kondigde aan dat het centrum “binnenkort weer zal worden geopend voor culturele evenementen, cursussen en activiteiten van algemeen belang”. In een verklaring stond: “Het Mitanni-cultuurcentrum, dat als gevolg van het in 2016 ingevoerde beleid van gedwongen beheer zijn oorspronkelijke functie werd ontnomen, keert nu na jaren terug naar zijn oorspronkelijke bestemming – als open ruimte voor cultuur, onderwijs en maatschappelijk leven. Wij danken iedereen die aan deze beslissing heeft bijgedragen.”
Dwangbeheer in Koerdische gemeenten
Sinds 2016 vervangt de Turkse regering in talrijke door Koerden bestuurde gemeenten gekozen burgemeesters door door de staat aangestelde dwangbeheerders. De basis hiervoor is meestal de beschuldiging van vermeende “steun aan terrorisme”, meestal met verwijzing naar vermeende banden met de PKK. Dit treft vooral gemeenten in Koerdische gemeenten, waar de DEM-partij of haar voorganger HDP bij verkiezingen regelmatig een groot aantal stemmen behaalt.
Met het ontslag van gekozen ambtenaren worden gemeentelijke bezittingen, culturele centra of sociale instellingen overgedragen aan overheidsinstellingen zoals districtskantoren of gouverneurs. Critici zien dit als een systematische ontdemocratisering en een gerichte uitholling van het lokale zelfbestuur in Koerdische regio’s. Ook internationale organisaties zoals de Raad van Europa hebben herhaaldelijk hun bezorgdheid geuit over de praktijk van gedwongen bestuur.
Na de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2024 kon de DEM-partij talrijke gemeentehuizen heroveren – op veel plaatsen volgden gerechtelijke geschillen over eerder uitgevoerde onteigeningen en bestuursbesluiten uit de tijd van de gedwongen bestuurders. Maar ook na de laatste verkiezingen werden in Koerdistan opnieuw verschillende burgemeesters afgezet en vervangen door regeringsfunctionarissen. De grootste oppositiepartij, die ooit het systeem van curatele in Koerdische gemeentehuizen steunde en in het parlement ook instemde met de opheffing van de immuniteit van HDP-parlementsleden, is inmiddels ook getroffen door gedwongen bestuur.
Bron: ANF