- Turkije en Noord-Koerdistan
In de twintig jaar van de AKP-regering in Turkije zijn bijna 1.000 gevangenen omgekomen. Fatin Kanat van de mensenrechtenorganisatie IHD in Ankara spreekt van een “balans van schande”.
Er zijn 314.502 gevangenen in voorlopige hechtenis en veroordeelden in Turkije. Volgens de mensenrechtenorganisatie IHD kunnen zeker 1.605 van hen vanwege hun gezondheidstoestand niet worden opgesloten en zijn 604 zo ernstig ziek dat ze niet voor zichzelf kunnen zorgen. Veel van de zieke gevangenen sterven als gevolg van slechte sanitaire voorzieningen, onvoldoende voeding of gebrek aan medische behandeling.
Er worden voortdurend nieuwe verdachte sterfgevallen door gevangenissen gemeld. De doodsoorzaak wordt geregistreerd als ‘zelfmoord’ of ‘ziekte’. Ondanks verzoeken van verschillende organisaties, familieleden en advocaten worden verdachte sterfgevallen niet onderzocht, maar in de doofpot gestopt.
978 doden in 20 jaar AKP-regering
Sinds de AKP in 2002 aan de macht kwam, zijn in totaal 978 mensen omgekomen in Turkse gevangenissen – door marteling, zelfmoord, hongerstakingen tegen de gevangenisomstandigheden of omdat ze geen toegang hadden tot gezondheidszorg. Fatin Kanat, co-voorzitter van de IHD Ankara-tak, vertelde ANF: “978 mensen is een zeer hoog aantal. Natuurlijk zijn er mensen die zijn overleden aan een ziekte, maar er zijn ook nogal wat gevangenen die zijn overleden door slechte behandeling en marteling, vooral sinds 2010, die als verdachte sterfgevallen worden vermeld. Dit is dus een verschrikkelijk hoog aantal waarvan we niet weten waar we ze moeten plaatsen in termen van mensenrechten. Een record van schande. Helaas is het geen record, wat erg in strijd is met de praktijk van de staat.”
Gevangenissen als een microkosmos van Turkije
Het IHD-kantoor in Ankara publiceert elke zaterdag een rapport over de toestand van zieke gevangenen die worden verzorgd door de mensenrechtenvereniging. Kanat legt uit: “Soms worden ze op het randje van de dood achtergelaten, soms sterven ze in een ziekenhuiskamer of in een gevangenisziekenhuis. Wat er in gevangenissen gebeurt, weerspiegelt de manier waarop dit land wordt bestuurd: marteling, sterfgevallen als gevolg van mishandeling, vernederende huiszoekingen, aanrandingen, willekeurige disciplinaire sancties, weigering van toegang tot een advocaat en familieleden, isolatiemaatregelen.”
“In zeer weinig gevallen kunnen we iets bereiken”
De verzoeken van de IHD om een onderzoek naar de sterfgevallen waren niet succesvol, legde Kanar uit en vervolgde: “We proberen deze sterfgevallen en de situatie van de zieke gevangenen voortdurend op de agenda te zetten en te documenteren. We schrijven naar de verantwoordelijke instellingen en staan ook in contact met internationale instellingen en organisaties. In de afgelopen drie maanden hebben we 90 verzoeken om ondersteuning ontvangen van gevangenen. We eisen hun rechten op, voeren correspondentie met het Forensisch Geneeskundig Instituut (ATK) en andere instellingen en streven naar een vervolg. In zeer weinig gevallen kunnen we iets bereiken. We boeken vooral met de verdachte sterfgevallen geen vooruitgang.”
“Wij houden een register bij van overtredingen”
De mensenrechtenorganisatie documenteert alle verdachte sterfgevallen en de situatie van zieke gevangenen en houdt zich bezig met public relations. De IHD-voorzitter Fatin Kanat uit Ankara ziet dit werk als documentatie voor de geschiedenis en de toekomst: “We houden bij wat er in de gevangenissen gebeurt en hoe het recht op leven wordt geschonden. Ik wou dat we meer konden doen. Het zijn de bureaucraten van de afdelingen Justitie en Binnenlandse Zaken en de praktijk van de huidige regering die een impasse vormen.”