- Zweden
Het Zweedse parlement heeft een grondwetswijziging aangenomen waarmee antiterreurwetten kunnen worden aangescherpt. De Linkse Partij ziet dit als knielen voor de Turkse president en stemde, net als de Groenen, tegen.
278 van de 349 parlementsleden in het Zweedse parlement stemden woensdag voor het amendement, waarbij alleen de Linkse Partij en de Groenen tegen stemden. Turkije had zijn goedkeuring van het NAVO-lidmaatschap van Zweden afhankelijk gesteld van deze stap. Rond de jaarwisseling treedt de grondwetswijziging in werking.
In de toekomst zal de Zweedse regering nieuwe wetten kunnen invoeren die de vrijheid van vergadering beperken voor groepen die betrokken zijn bij of steun verlenen aan terrorisme. Tot nu toe had Zweden zijn antiterreurwetten relatief ruim opgezet om de vrijheid van vereniging te beschermen. Beschuldigingen van louter lidmaatschap van een groep die ervan wordt verdacht een terroristische achtergrond te hebben, waren bijvoorbeeld niet toegestaan.
Daarnaast wordt buitenlandse spionage strafbaar gesteld en opgenomen in het wetboek van strafrecht. De veranderingen betekenen ook beperkingen op het recht om informatie te verstrekken die de relatie van Zweden met andere staten of organisaties zoals de VN of de NAVO zou kunnen schaden. Volgens de regering is het doel om de veiligheid van Zweden te versterken en mazen in de wet te dichten.
Mediaorganisaties daarentegen zien de bescherming van journalistieke bronnen als hoeksteen van de persvrijheid in gevaar en bedreigen daarmee de democratie en de vrijheid van meningsuiting. De Zweedse afdeling van de International Judicial Commission (IJC) benadrukte dat het voorstel een intimiderend effect zal hebben op klokkenluiders en andere belangrijke bronnen van onderzoeksjournalisten. Verschillende mediaprofessionals hadden vóór de stemming voor de Reichstag geprotesteerd.
Linkse Partij: Buigen voor de Turkse president
Vanuit de gelederen van de Zweedse linkse partij kwam er kritiek dat de wetswijzigingen een “buiging voor de Turkse president” waren. Recep Tayyip Erdoğan wil alleen instemmen met toetreding van Zweden tot de NAVO als het land harder optreedt tegen de Koerdische bevrijdingsbeweging die wordt gesteund door de Koerdische Arbeiderspartij (PKK) en de Volksverdedigingseenheden (YPG) die actief zijn in Rojava, die de ruggengraat vormen van de Syrian Democratic Forces (QSD) gaat verder. Zweden heeft het NAVO-lidmaatschap aangevraagd na de Russische aanval op Oekraïne in mei. Behalve Hongarije en Turkije hebben alle lidstaten dit voorstel geratificeerd. Erdoğan eist onder meer dat de Zweden vermeende “terroristische” verdachten uitleveren. Maar de Zweedse rechterlijke macht maakt uitlevering niet gemakkelijk – althans tot nu toe.