- Turkije
Ondanks een beslissing van het Constitutionele Hof werd het gedetineerde parlementslid Can Atalay van de partij TIP zijn mandaat ontnomen. DBP parlementslid Bayındır beschreef de procedure als een “coup mechanisme”.
Op 30 januari werd de live stream van het Turkse parlement kortstondig uitgeschakeld. De gewelddadige protesten van de DEM-partij, TIP, CHP en Saadet-fracties tegen de ongrondwettelijke beslissing om het gevangen TIP-parlementslid voor Hatay, Can Atalay, zijn mandaat te ontnemen, mochten het volk niet bereiken. De parlementsleden hadden zich verplaatst naar het bureau van de plaatsvervangend parlementsvoorzitter en minister van Justitie, Bekir Bozdağ. De parlementsleden scandeerden “Vrijheid voor Can Atalay”. Vanuit de groep werd een Turkse grondwet naar het parlementsvoorzitterschap gegooid.
Scheiding der machten in Turkije is het papier niet waard waarop het is geschreven
Mensenrechtenadvocaat Can Atalay werd in 2022 veroordeeld tot 18 jaar voor “samenzwering tegen de regering” in een proces rond de Gezi-protesten. Hij werd beschuldigd van het steunen van filantroop Osman Kavala, die werd veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf wegens “samenzwering” in een verzonnen politiek proces.
Bij de parlementsverkiezingen op 14 mei 2023 werd Atalay in het parlement gekozen voor de TIP (Arbeiderspartij van Turkije). Het vonnis tegen Atalay werd bevestigd door het Hof van Cassatie. Toch had Atalay na zijn verkiezing vrijgelaten moeten worden, maar het Hof van Cassatie weigerde dit. Op verzoek van Atalay oordeelde het Grondwettelijk Hof, dat eigenlijk het laatste woord heeft in dit soort zaken, echter dat het Hof van Cassatie hiermee zijn passief kiesrecht en recht op politieke activiteit had geschonden en beval zijn vrijlating. Opnieuw werd zijn vrijlating geweigerd, wat een duidelijke schending van de grondwet is. Het Hof van Cassatie ging nog verder en diende een klacht in tegen de grondwettelijke rechters wegens overschrijding van hun bevoegdheid. Het Hof van Cassatie overschreed zijn jurisdictie door de intrekking van het mandaat van Atalay te bevelen. Maar alleen het parlement kan hierover beslissen. De AKP-MHP meerderheid heeft deze beslissing er op 30 januari doorgedrukt.
Bayındır: “We zullen niet opgeven”
De medevoorzitter van de Partij van de Democratische Regio’s (DBP), Keskin Bayındır, omschreef de actie treffend als een coupmechanisme en zei dat nieuwe van dit soort “coups tegen de democratische politiek” onvermijdelijk zijn zolang de Koerdische kwestie niet wordt opgelost. Hij beschuldigde het regime ervan zelfs zijn eigen wetten niet te erkennen en de wil van het volk volledig te negeren.
Hij herinnerde aan de geschiedenis van deze aanpak: “Het is ongetwijfeld niet de eerste keer dat we dit coupmechanisme aan het werk zien. Dit mechanisme van directe aanvallen op de wil van het volk en de weg naar democratische strijd heeft zijn wortels in de jaren 1990. In 1994 werden de DEP afgevaardigden geëlimineerd in een politieke staatsgreep en vandaag gebeurt hetzelfde onder de AKP-MHP regering. De houding van de jaren 1990, die de strijd van het Koerdische volk voor democratie probeerde te belemmeren door parlementsleden te arresteren en politieke partijen te verbieden, is vandaag geüpdatet en getransformeerd in een regime dat de wil van het volk volledig negeert. Ook de politieke coup tegen de HDP op 4 november 2016 en het daaropvolgende ontnemen van het mandaat van Leyla Güven en Musa Farisoğulları mogen niet vergeten worden.”
Door middel van partijverboden, de gevangenneming van gekozen functionarissen en de benoeming van trustees over democratisch bestuurde gemeenten, wordt de wil van “miljoenen mensen” misbruikt, zei de politicus en voegde eraan toe: “De reden waarom dit coupmechanisme blijft werken is dat er nog geen serieus en sterk begrip van strijd is gecreëerd. Daarom staan we erop dat de Koerdische kwestie wordt opgelost. De regering negeert de wil van het Koerdische volk en valt naar believen alle gebieden en dynamieken van de samenleving aan. Zolang de Koerdische kwestie onopgelost blijft, is het onvermijdelijk dat nieuwe staatsgrepen zich zullen ontwikkelen tegen de kanalen van de democratische politiek. Het moet duidelijk zijn dat deze beslissing [over Can Atalay] geen geldigheid heeft voor ons. We zullen deze beslissing niet erkennen, noch een stap terug doen tegenover deze couppolitiek. We zullen onze strijd voor democratisch beleid voortzetten tegen de regering die openlijk de wet overtreedt.”
Bron: ANF