Besê Erzincan, coördinerend lid van de KJK (Gemeenschap van Vrouwen van Koerdistan), sprak over het ontstaan van de Koerdische vrouwenbeweging in het programma Xwebûn op vrouwenzender Jin TV onder leiding van Arjîn Baysal. De KJK is een overkoepelende organisatie voor het vrouwenleger YJA Star, de vrouwenpartij PAJK, jeugdwerk en andere comités die op zichzelf autonoom zijn.
Hoe is het KJK-systeem op jullie agenda gekomen? Hoe is het tot stand gekomen? Wat was het proces vóór dit systeem, wat voor werk werd er gedaan? Wat waren jullie doelen?
Het KJK systeem heeft een historische achtergrond. Sinds de oprichting van de PKK tot op de dag van vandaag zijn er altijd vrouwenactiviteiten uitgevoerd. Ons systeem begon met Heval Sakine Cansız, één van de oprichters van de PKK. Rebêr Apo [Abdullah Öcalan] heeft het werk van vrouwen altijd gewaardeerd. In het Midden-Oosten werden politieke partijen opgericht, maar vrouwen behoorden nooit tot de oprichters. Rebêr Apo heeft de geschiedenis van Koerdistan, de geschiedenis van het Midden-Oosten, de geschiedenis van Mesopotamië en de geschiedenis van de samenleving geanalyseerd en zag persoonlijk dat de strijd niet succesvol zou zijn zonder vrouwen. Om vrijheid en democratie tot stand te brengen, moeten vrouwen erbij betrokken worden. Als we kijken naar het leven van Rebêr Apo, was zijn benadering altijd in deze richting. Toen de KJK werd opgericht, was er al een veertig jaar durende strijd. Volgens Heval Sakine Cansız zijn er altijd vrouwen in het leger geweest.
Na 1986 analyseerde Rebêr Apo de familie. Toen zei hij dat er een onafhankelijke vrouwenorganisatie moest worden opgericht. Op deze basis werd het JJWK opgericht. In 1993 werd het Vrouwenleger opgericht en in 1995 de YAJK (Yekîtiya Azadiya Jinên Kurdistan). In 1999 werd een vrouwenpartij opgericht. In 2005, na de verklaring van Democratisch Confederalisme, werd de KJB opgericht. En in 2014 werd Komalên Jinên Kurdistan (KJK) opgericht.
Elke fase was een grote stap voor het vrouwenwerk. Met elke stap werd het vrouwenwerk groter, dieper en breder. In het begin was er een verdieping in de militaire sector. Natuurlijk was er ook werk op sociaal en politiek gebied, maar dit werk was gefragmenteerd. Rebêr Apo zei dat een vrouwensysteem kaders nodig had. Op deze basis werd de vrouwenpartij opgericht. De KJK is dus gebouwd op een erfenis van veertig jaar en heeft een zeer groot paradigma en filosofie. Vrouwen worden aangevallen binnen het systeem, hun vermogen om zich te organiseren en te verdedigen is verpletterd. Er heeft veel afbraak plaatsgevonden. Ons doel is het organiseren van vrouwen en het opbouwen van door vrouwen geleide levens.
Je had het over Democratisch Confederalisme. Dit systeem is gebaseerd op het paradigma van Abdullah Öcalan. Waarom heb je voor een autonoom systeem gekozen?
De KJK werkt op vele niveaus. Rebêr Apo heeft altijd gewild dat vrouwen een onafhankelijke wil, een onafhankelijke gedachte en een onafhankelijk bewustzijn zouden hebben en dat ze zichzelf zouden kunnen organiseren. In het huidige systeem is er geen leefruimte meer voor vrouwen. Vrouwen worden gezien als behorend tot de man, de staat of het systeem. Ze worden niet langer erkend als individuen en zijn niet langer in staat om beslissingen te nemen voor zichzelf en hun leven. Je kunt niet meer op eigen benen staan. Dit is het geval in het systeem van de natiestaat. Hierdoor kunnen vrouwen hun energie, hun gedachten en hun potentieel niet uiten. Zelforganisatie is belangrijk zodat vrouwen zichzelf leren kennen, zich bewust worden, samenkomen en samenwerken.
De staat, mannen en autoriteiten mogen geen invloed hebben op vrouwen. Het is de eerste keer in de geschiedenis dat er een organisatie als de KJK bestond. Na de revolutie konden vrouwen geen onafhankelijke organisatie vormen, dus gingen ze naar huis en leefden verder zoals voorheen. We zeiden dat we die fout niet moesten maken. Rebêr Apo heeft veel revoluties meegemaakt en veel tekortkomingen gezien met betrekking tot vrouwen. Hij zei dat we een echte revolutie moeten maken, geen formele. Een autonome organisatie is nodig zodat alle vrouwen kunnen deelnemen aan de revolutie en hun wil en ideeën kunnen uiten. Als we algemeen georganiseerd zouden zijn, zou de kleur van vrouwen niet aan het licht komen. We moeten vechten als vrouwen. We kunnen geen puur nationale en klassenrevolutie maken.
We hebben ons losgemaakt van het systeem van kapitalistische moderniteit. We willen een nieuw leven opbouwen voor vrouwen, mannen en de samenleving. Het KJK-systeem is niet alleen voor vrouwen. Wij willen de samenleving leiden. We werken niet alleen voor de vrijheid van vrouwen, maar ook voor de vrijheid van mannen en de samenleving. Als we naar andere revoluties kijken, zien we dat ze niet zo’n breed doel hebben. Het KJK-systeem is ook de basis van het confederale systeem.
U had het over een leger, een partij. Wat is uw relatie met de YJA-star en de PAJK?
Het KJK-systeem is als een paraplu. Het is geen gecentraliseerd systeem. Binnen het KJK-systeem zijn er de PAJK, jongerenorganisaties en de YJA Star. Ze zijn allemaal georganiseerd binnen dit systeem, maar elke organisatie is autonoom binnen zichzelf. Elke organisatie neemt haar eigen beslissingen en neemt haar eigen voorzorgsmaatregelen. De PAJK heeft echter een speciale status omdat zij het hele systeem leidt. Elke organisatie heeft een autonoom mechanisme. We kunnen zeggen dat het werkt als een netwerk. Dan komen mensen samen en nemen beslissingen over strategische kwesties.
De KJK staat voor een zeer uitgebreid en sociaal systeem. De kaders nemen de leiding, maar er is geen hiërarchie. Iedereen die vrijheid, gelijkheid en rechtvaardigheid wil, in het socialisme gelooft en zich wil inzetten voor de vrijheid van vrouwen kan lid worden van de organisatie. Ons paradigma is duidelijk, het is een democratisch, ecologisch, genderbevrijdend paradigma. We willen de samenleving organiseren op basis van gemeenten, raden, academies en coöperaties. Met dit systeem willen we een nieuwe samenleving, een nieuw leven opbouwen. Het systeem van de natiestaat is gebaseerd op de onderwerping van vrouwen. Wij verwerpen dit en zeggen dat we een nieuw leven zullen opbouwen gebaseerd op vrije vrouwen. We willen een vrij, democratisch en ecologisch leven opbouwen.
In Rojava werd een systeem ingevoerd dat gebaseerd is op het paradigma van Abdullah Öcalan. Het is waar dat de oorlog doorgaat, maar de revolutie gaat ook door. Zijn er sporen te vinden van het democratische, ecologische en vrouwenbevrijdingsparadigma waar u het over had in Rojava?
Rojava is georganiseerd op basis van het paradigma van democratie, ecologie en vrouwenvrijheid. De revolutie in Rojava is een vrouwenrevolutie. Er is daar een vrouwensysteem. Er is bijvoorbeeld de YPJ ( Vrouwelijke Volksbeschermingseenheden). Als vrouw in het leger bescherm je zowel de vrouwen als het land. Het hele systeem is gebaseerd op een medebestuur. Voor het eerst nemen zoveel vrouwen deel aan een revolutie en aan acties. In geen van de eerdere revoluties was er sprake van gelijke vertegenwoordiging. Vandaag zijn duizenden vrouwen betrokken bij sociale, politieke, ecologische, economische, gezondheids-, gemeenschaps-, communicatie- en culturele activiteiten. Naast al deze activiteiten is er ook een vrouwenacademie. Er worden trainingen aangeboden om problemen van vrouwen op te lossen. Vrouwen worden bewuster. In Rojava onderwijzen vrouwen zichzelf, hebben ze wilskracht en nemen ze deel aan activiteiten. Arabische, Circassische, Syrische en Armeense vrouwen zijn samen georganiseerd. Naast deze activiteiten is ook het jeugdwerk erg sterk.