Celle: Treurnis en trots bij de première van “Brieven uit Şengal”

  • Duitsland

De documentaire film “Brieven uit Şengal” (Ku. Nameyên ji Şengalê) vierde donderdagavond zijn bioscooppremière in de uitverkochte Kammer-Lichtspiele zaal in het Duitse Celle. Ongeveer 250 mensen kwamen kijken naar het werk van regisseur Dersim Zerevan. “Brieven uit Şengal” gaat over het verzet tegen de terroristische militie “Islamitische Staat”, die het Yezidi-nederzettingsgebied Şengal aanviel na de inname van de grote stad Mosul in Noord-Irak op 3 augustus 2014 en een bloedbad aanrichtte. De in de regio gestationeerde Peshmerga trok zich op bevel van de KDP (regerende partij van de Barzani-clan) zonder slag of stoot terug. De Yezidi-gemeenschap werd verdedigd door de PKK-guerrilla’s en de YPG/YPJ uit Rojava. De film met zes afleveringen, waarin telkens een brief wordt voorgelezen, vertelt het verhaal van mensen uit verschillende landen die tegen IS vochten.

Openbare herdenking

Voorafgaand aan de première vond voor de bioscoop een openbare herdenking plaats voor de slachtoffers van de genocide op IS, die donderdag negen jaar geleden plaatsvond. Verschillende Yezidi-verenigingen hadden opgeroepen tot het evenement. Ondanks de hevige regen verzamelden talloze mensen zich vanaf 18.30 uur in het centrum van Celle. Na de opening werd een gezamenlijke minuut stilte gehouden voor de doden van Şengal. De Yezidi-geestelijke Şêx Husên sprak gebeden uit en verbrak de stilte.

In de daaropvolgende toespraken, die onder andere werden gehouden door de covoorzitter van het Yezidi Cultureel Centrum, Xatê Geyikci, werd benadrukt dat de Yezidi-gemeenschap nog steeds bestaat, haar geloof beleeft en weerstand biedt, zelfs na talloze genociden en massamoorden. Twee jonge activisten lazen vervolgens een verklaring voor van de overkoepelende organisatie van de Yezidi Vrouwenraden e.V. (SMJÊ), waarvan de kern opriep tot erkenning van de genocide en een actieve houding ten opzichte van de Yezidi’s. Andere sprekers waren Klaus Didschies namens de stad Celle, Heval Zerdeşt van het Zentralverband der Ezidischen Vereine e.V. (NAV-YEK) en de Yezidi-activist Şêx Lokman.

De belangrijkste teneur van de toespraken was de dringende noodzaak om de wederopbouw van Şengal vooruit te helpen, om het autonome bestuur en de eenheden voor de bescherming en verdediging van de Yezidi geloofsgemeenschap te erkennen, om steun te verlenen aan de terugkeer van de ontheemden uit de vluchtelingenkampen naar Şengal en om een einde te maken aan de permanente drone-aanvallen van NAVO-lid Turkije op de overlevenden van de genocide.

Yezidi’s eisen erkenning als onafhankelijke religieuze gemeenschap

Een andere eis van de Yezidi-gemeenschap in Duitsland is hun erkenning als onafhankelijke religieuze gemeenschap – in verband met de classificatie van de IS-moorden als genocide door de Bondsdag afgelopen januari. Er werd vermeld dat er nu passende consequenties moeten volgen zodat dergelijke wreedheden, oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid niet worden herhaald. “Want het gevaar bestaat en is alomtegenwoordig door de instabiliteit van de regeringen in de regio,” stond er.

Groot verdriet, maar ook kracht en trots

Tijdens het evenement en ook in de film was er grote droefheid, maar ook kracht en trots in het weerstaan van vernietiging en het nu vol vertrouwen opbouwen van hun eigen structuren om zichzelf te verdedigen en te besturen.

Genocide en vrouwenmoord in Şengal

Şengal is het laatste aaneengesloten woongebied van de Yezidi-gemeenschap. De aanval van IS op Şengal was gericht op het uitroeien van het Yezidi-volk. Door systematische slachting, verkrachting, marteling, verdrijving, slavernij van meisjes en vrouwen en gedwongen rekrutering van jongens als kindsoldaten, beleefde de Yezidi-gemeenschap wat zij de ferman noemt, de 74e genocide in haar geschiedenis. Verschillende bronnen schatten het dodental op 5.000 tot 10.000 en meer dan 400.000 mensen werden uit hun huizen verdreven. Minstens 7.000 vrouwen en kinderen werden ontvoerd en van 2.500 van de ontvoerden ontbreekt nog elk spoor. Daarom is deze genocide in zijn vorm ook een vrouwenmoord.