Civaka Azad: De aanslag in Ankara en de oplossing van de Koerdische kwestie

In de huidige nieuwsbrief van Civaka Azad gaat het Koerdische Centrum voor Publieke Relaties in op de urgentie van een dialoog met de Koerdische kant en een hervatting van de vredesbesprekingen.

Het Koerdische Centrum voor Publieke Relaties – Civaka Azad in Duitsland waarschuwt na de aanslag in Ankara dat de weg vrijgemaakt moet worden voor een vreedzame oplossing in Koerdistan en dat de dialoog met de Koerdische kant geopend moet worden: “De aanslag in Ankara maakt de urgentie van het hervatten van de vredesbesprekingen meer dan duidelijk. De dialoog met de Koerden is de enige sleutel tot een oplossing van het conflict. Abdullah Ocalan heeft in het verleden keer op keer bewezen dat hij klaar is voor een dergelijke oplossing.” In een nieuwe nieuwsbrief schrijft Civaka Azad:

Midden in de parlementswijk voor het Turkse ministerie van Binnenlandse Zaken in Ankara vond afgelopen zondagochtend een aanslag plaats. Volgens de Turkse regering raakten twee leden van de veiligheidstroepen gewond en kwamen de twee aanvallers om het leven. Kort daarna eiste het centrale hoofdkwartier van de Volksverdedigingstroepen (Navenda Parastina Gel, NPG) de verantwoordelijkheid voor de aanslag op. In de bekentenis stond: “Deze actie was uitdrukkelijk bedoeld voor de opening van het parlement en tegen een gebouw in de buurt ervan, dat wordt beschouwd als een slacht- en martelcentrum.” De aanslag was op te vatten als een expliciete waarschuwing aan de machthebbers in Ankara.

Plotseling is het conflict heel dichtbij

Kort na de aanval bombardeerde de Turkse luchtmacht Noord-Irak (Zuid-Koerdistan), naar verluidt als vergelding. Maar de gebieden zijn niet pas sinds afgelopen zondag gebombardeerd. De Turkse aanvalsoorlog in Noord-Irak duurt al enkele jaren. Sinds 2021 voert de Turkse staat grensoverschrijdende operaties uit die onverenigbaar zijn met het internationaal recht. Toen in juli 2022 acht burgers werden gedood door Turks artillerievuur in een toeristisch gebied bij Dohuk, werden de protesten tegen de acties van Ankara luider. Maar de oorlog in Koerdistan woedt voort in al zijn wreedheid. De drone-aanvallen in Noord-Syrië (Rojava) en Zuid-Koerdistan maken net zo goed deel uit van de onmenselijke oorlogsvoering van de Turkse staat als het gebruik van verboden chemische strijdmiddelen in de guerrillaposities van de PKK in de bergen van Koerdistan. Terwijl de Koerdische samenleving de aandacht probeert te vestigen op de oorlog in hun thuisland met demonstraties, persberichten, diplomatieke gesprekken en andere democratische middelen, negeert de internationale gemeenschap het conflict volledig.

Nog maar een paar dagen geleden werd Deniz Bülbün, vertegenwoordiger van het Koerdisch Nationaal Congres (KNK) op klaarlichte dag in zijn kantoor in Hêwler (Erbil, hoofdstad van de autonome regio Koerdistan in Noord-Irak) doodgeschoten door Turkse doodseskaders. Bülbün voerde campagne voor nationale eenheid in de Koerdische politiek, die het regime van Erdoğan probeert te breken om een intra-Koerdische oorlog uit te lokken. De dag na de aanslag in Ankara werden talrijke HDP-activisten gearresteerd in Istanbul. Met deze actie probeert de Turkse regering niet alleen de democratische oppositie in het land lam te leggen, maar ook de protesten tegen haar oorlogspolitiek het zwijgen op te leggen. Last but not least heeft het regime van Erdoğan Azerbeidzjan geflankeerd in zijn militaire actie tegen de Armeniërs in Nagorno-Karabach/Arzakh. 108 jaar na de genocide op de Armeniërs zijn we opnieuw getuige van een anti-Armeens beleid dat door Turkije wordt gecontroleerd. Dit nieuws dringt nauwelijks door tot het publiek.

Tot een paar jaar geleden werden de Koerdische strijdkrachten beschouwd als de belangrijkste partners in de strijd tegen de zogenaamde Islamitische Staat. Vandaag worden dezelfde eenheden aangevallen door de Turkse staat, terwijl de Koerden systematisch uit hun thuisgebieden in Noord-Syrië worden verdreven. Toch staan de westerse statengemeenschap, de EU en vooral de Duitse regering aan de kant van hun NAVO-partner Turkije in deze oorlog.

De aanslag in Ankara heeft deze oorlog plotseling weer in het publieke bewustzijn gebracht. Westerse vertegenwoordigers hebben de aanval unaniem veroordeeld. Maar wat is het antwoord op de aanslag in de Turkse regeringswijk? Hoe kunnen we een uitweg vinden uit de geweldsspiraal die Koerdistan en het hele Midden-Oosten sinds 2015 in zijn greep houdt? Hoe kan een verdere escalatie, de Turkse droneoorlog in Koerdistan en de systematische etnische verdrijving van de Koerdische bevolking uit hun thuisgebieden worden gestopt? Antwoorden op deze vragen moeten gevonden worden om een vreedzame en duurzame oplossing te vinden voor een oorlog die al veel te veel levens heeft geëist.

De weg naar dialoog openen

In de Duitstalige berichtgeving over de aanslag in Ankara kwam een opmerkelijke zin naar voren die wijst op de sleutel tot het vinden van een uitweg uit de geweldsspiraal: “In 2015 was een vredesproces tussen Turkije en de PKK mislukt.” Het mislukken van dit vredesproces was een triest keerpunt in de lange geschiedenis van het conflict. Op dat moment had de Turkse president Erdoğan de onderhandelingen eenzijdig beëindigd verklaard. De hoop op een vreedzame oplossing was eerder dichterbij dan het lange tijd was geweest. De onderhandelingspartner op dat moment was de gevangen PKK-leider Abdullah Öcalan. Zijn voorstellen vanaf het gevangeniseiland Imrali wekten niet alleen hoop op een vreedzame oplossing van het conflict, maar ook van tal van andere acute politieke problemen in Turkije en het Midden-Oosten.

Het is nu tweeënhalf jaar geleden dat Öcalan voor het laatst contact had met de buitenwereld – een kort telefoontje in maart 2021. Zijn familieleden mochten hem voor het laatst bezoeken in maart 2020 en zijn advocaten konden hem voor het laatst spreken in Imrali in augustus 2019. Miljoenen Koerden en hun vrienden vrezen voor zijn veiligheid en welzijn. De steun van de internationale gemeenschap is meer dan nodig om de aandacht van de wereldopinie te vestigen op dit dringende probleem en aan te dringen op concrete actie.

De aanslag in Ankara maakt duidelijk dat de vredesbesprekingen dringend hervat moeten worden. De dialoog met de Koerden is de enige sleutel tot een oplossing van het conflict. Abdullah Öcalan heeft in het verleden keer op keer bewezen dat hij klaar is voor een dergelijke oplossing.

Als de internationale gemeenschap serieus geïnteresseerd is in vrede in Koerdistan, Turkije en het Midden-Oosten, moet ze de druk op de Turkse regering opvoeren, zodat het regime van Erdoğan zijn oorlogshandelingen staakt en een einde maakt aan het isolement van Öcalan. Dit is de enige manier om aanslagen zoals die in Ankara in de toekomst te voorkomen. Want Turkije onder Erdoğan is niet alleen een probleem voor de Koerden, maar ook een hevig verstorende factor in de internationale politiek.