- Zuid-koerdistan
Het vredesinitiatief Community Peacemaker Teams (CPT) heeft de regering van de Koerdische regio van Irak (KRI) beschuldigd van politieke inmenging in de rechterlijke macht. De machthebbers in Hewlêr (Erbil) hebben een soort zwaard van Damocles geïnstalleerd over andersdenkenden, vooral onafhankelijke media, om de oppositie het zwijgen op te leggen, zei CPT-woordvoerder Julian Floyd zaterdag in Silêmanî. De organisatie had een persconferentie belegd om verslag te doen van het proces tegen Sherwan Sherwani.
Onderzoeksjournalist Sherwan Sherwani werd deze week door een strafrechtbank in Hewlêr veroordeeld tot vier jaar gevangenisstraf – voor vermeende valsheid in geschrifte. De verslaggever, die al drie jaar in de gevangenis zit en al is veroordeeld voor het “ondermijnen van de nationale veiligheid”, is een doelwit van justitie en de autoriteiten sinds hij corruptie in de regering van de KRI en mensenrechtenschendingen tegen politieke gevangenen door de binnenlandse inlichtingendienst Asayîş aan het licht bracht. Zijn vrijlating was gepland voor september – op basis van een decreet van de president van de KRI dat de gevangenisstraf van Sherwani met de helft verminderde. Maar het vonnis van donderdag betekent dat er voorlopig niets van zal komen. Bovendien loopt er nog minstens één zaak tegen de journalist – op beschuldiging van het belasteren van de Asayîş.
Floyd zei dat het recente proces tegen Sherwani “door en door oneerlijk” was geweest. Hij zei dat er een schijnproces had plaatsgevonden, waaruit bleek hoezeer de rechterlijke macht in de KRI onder politieke controle staat. “De rechterlijke macht is in toenemende mate ondergeschikt aan de uitvoerende macht en wordt gebruikt voor de vervolging van kritische stemmen en de onderdrukking van de vrijheid van meningsuiting.” Dit is waargenomen in verschillende processen tegen de “Behdînan-gevangenen” – activisten uit het maatschappelijk middenveld en journalisten van kritische media die in 2020 werden gearresteerd tijdens protesten tegen corruptie en nepotisme in Zuid-Koerdistan. De arrestatie van journalist Omed Baroshki, die twee dagen geleden in zijn huis in Dihok werd aangehouden omdat hij kritiek had geuit op de veroordeling van Sherwani – blijkbaar op bevel van premier Mesrûr Barzanî (PDK) – illustreert ook de afwezigheid van een onafhankelijke rechterlijke macht, zei hij. “Dit is ontnuchterend nieuws voor alle onafhankelijke pers en mensenrechtenactivisten in de KRI”, merkte Floyd op. Baroshki is inmiddels vrijgelaten.
“We zijn ook bezorgd over de behandeling van gevangenen in de KRI, die de mensenrechten ondermijnt,” zei Floyd. Gevangenen, zei hij, zijn steeds vaker het slachtoffer van geweld en mishandeling die neerkomt op marteling. Dit omvat maatregelen zoals geen toegang tot medische zorg en geen toegang tot rechtsmiddelen, zei hij. “Veel gedetineerden zijn verstoken van de bescherming van de wet. Contact met een advocaat wordt willekeurig verhinderd”, zei Floyd. De KRI is geen veilige plaats voor activisten en journalisten die zich uitspreken tegen onrecht. “We eisen de vrijlating van Sherwan Sherwani en alle andere Behdînan gevangenen”, zei de woordvoerder van het CPT. Floyd riep de internationale gemeenschap, ambassades en parlementsleden op om hun diplomatieke kanalen te gebruiken om druk uit te oefenen op de KRI. “Politieke inmenging in de rechterlijke macht is een duidelijke schending van de rechtsstaat. Er moet een einde aan komen om de fundamentele mensenrechten te beschermen.”