De Turkse staat vernietigt de bossen in Koerdistan. Dagelijks worden in Noord-Koerdistan talloze bomen gekapt en bossen in brand gestoken. Dit maakt deel uit van het beleid van de verschroeide aarde om de guerrillastrijders hun terugtocht te ontnemen, maar ook om nieuwe gebieden te ontsluiten voor mijnbouwbedrijven en om winst te geven aan collaborateurs. Voor deze speciale oorlog accepteert het AKP/MHP-regime de ergste milieuvernietiging.
“De Turkse staat is een klimaatcrimineel”
De kaalslag vindt plaats onder het oog van de veiligheidstroepen en de branden worden door hen aangestoken, zegt Menekşe Kızıldere, co-woordvoerder van de Ecologiecommissie van de Democratische Volkspartij (HDP). “De Turkse staat is een klimaatcrimineel. Als de laatste bossen van Mesopotamië worden vernietigd, is elke boom die ons nog kan beschermen tegen de klimaatcrisis in gevaar.”
Zelfs na het einde van de zomerhitte breken er “om onbekende redenen” bosbranden uit in Koerdistan. De hele zomer door werden bossen massaal gekapt in de regio’s Cûdî, Gabar, Besta, Geliyê Godernê en Şênê (Tr. Şenyayla). Door het gebrek aan protest worden de vernielingen steeds massaler. Foto’s genomen met tussenpozen van een jaar in Şenê, bijvoorbeeld, tonen de dramatische omvang van de vernietiging. Daar werden de bomen gekapt “om veiligheidsredenen” – voor een militair fort in aanbouw.
Şênê – hele regio verwoest
Tot een paar jaar geleden behoorde de regio Şênê tot Pasûr (Kulp) en lag daarmee binnen de provinciegrenzen van Amed (Diyarbakır). In maart 2021 liet het Turkse staatshoofd Recep Tayyip Erdoğan de regio per decreet afscheiden van Pasûr. Sindsdien maakt Şênê deel uit van Mûş. Het gebied staat bekend om de schoonheid van de natuur en voedde in de zomermaanden de dieren van vele nomadenfamilies. Met de afscheiding van Amed begon het leger er een basis te bouwen met verschillende buitenposten en een voorpost voor de gendarmerie, met de hulp van zogenaamde dorpswachters. De militarisering van de regio betekende dat er meteen aan het begin van de bouwwerkzaamheden een brede doorgang in het bergachtige gebied werd uitgehakt voor een militaire weg. Daarna werden ook alle bomen in het gebied gekapt – “om veiligheidsredenen”, zo werd gezegd. De nomaden in het gebied protesteerden tegen de procedure omdat ze vreesden dat er binnenkort helemaal geen bomen meer op de hellingen zouden staan. Hun bezwaar werd echter genegeerd en de kapwerkzaamheden gingen door.
Cûdî – Ontbossing en bosbranden
Iedereen is zich inmiddels bewust van de jaarlijkse bosbranden in de bossen rondom het Cûdî-massief in de provincie Şirnex (Şırnak). Maar al drie jaar lang vinden er ook intensieve ontbossingswerkzaamheden plaats. De bomen worden gekapt door dorpsbeschermers en naar het westen van Turkije gebracht, waar ze winstgevend worden verkocht. Ook bossen op privéterreinen worden hierdoor getroffen. Eigenaren worden voor de keuze gesteld om ofwel zelf de bomen in dat gebied om te hakken of de ontbossing aan de staat over te laten. Een jaar geleden namen duizenden mensen deel aan demonstraties rondom Cûdî om te protesteren tegen de ontbossingen. De Orde van Advocaten in Şırnak heeft herhaaldelijk aangifte gedaan in deze kwestie en geëist dat de vernietiging van de bossen wordt gestopt. Ondanks alle protesten, aanvragen en aangiftes bleven de resultaten uit, en foto’s tonen de omvang van de vernietiging. De bosbranden verergeren de verwoesting nog meer.
Besta – Dorpsbeschermers en het leger vernietigen de regio
Het gebied Besta wordt beschouwd als de schakel tussen de provincies Şirnex en Sêrt. Ook daar vinden al maandenlang intensieve ontbossingswerkzaamheden plaats. De bossen worden tegen de wil van de dorpsbevolking gekapt door dorpsbeschermers. Zelfs bomen die privébezit zijn, worden illegaal omgehakt, vervolgens met tractoren uit het bergachtige gebied gehaald, op vrachtwagens geladen en weggevoerd. De betrokken soldaten en dorpsbeschermers maken er geen geheim van dat er in Besta geen bossen meer mogen zijn. De kapwerkzaamheden worden voornamelijk uitgevoerd door leden van de beruchte dorpsbeschermerclan Babat.
Geliyê Godernê – Dam en ontbossing
In het gebied Geliyê Godernê bij Farqîn (Silvan) wordt momenteel een dam in gebruik genomen. Grote stukken land worden daardoor overstroomd. Sinds het begin van het jaar worden grote bosgebieden ontbost door dorpsbeschermers. In de kloof tussen Hezro en Pasûr moet een militaire basis worden gebouwd om de doorgang door de kloof te controleren. Aan de ingang van de kloof, tot aan Pasûr, zijn duizenden bomen omgehakt. Langs de route tussen Pasûr en de kloof droogt nu een heel gebied uit. Er worden geen herbebossingswerkzaamheden uitgevoerd.
Acht branden bij Licê – Zeven branden bij Cûdî
Naast de systematische ontbossing hebben ook de bosbranden een alarmerende omvang aangenomen. Alleen al in de afgelopen drie maanden braken er acht bosbranden uit bij Licê in de provincie Amed, en zeven bosbranden bij Cûdî. Soldaten verhinderden herhaaldelijk dat de dorpsbevolking het vuur bluste. Video’s die op sociale media zijn gepubliceerd, tonen aan dat de branden zijn ontstaan als gevolg van beschietingen met raketten en machinegeweren.
Ontbossing in het hart van Cûdî
“Dit dal waar de ontbossing plaatsvindt, bevindt zich in het hart van Cûdî. Het is een dal met veel oppervlaktewater, jonge, vochtige bossen en uiterst vruchtbare grond. Vanuit dit dal strekken de laatste bossen van het door droogte geteisterde Mesopotamië zich uit. Toen we onze waarnemingen in de regio Cûdî deden, klaagden de mensen over elke gekapte boom”, zegt Menekşe Kızıldere.
“De regio wordt voor grootschalige ecologische verwoesting voorbereid”
Kızıldere waarschuwt dat deze ontbossingen de voorbereiding zijn voor een nog grotere vernietiging: “In onze gesprekken met de dorpsbewoners bevestigden zij dat de branden zijn aangestoken door de veiligheidstroepen. In het gebied waar de branden het hevigst waren, was er een olie-exploratieboring. Ook de ontbossingswerkzaamheden concentreerden zich op bepaalde gebieden. We hadden informatie dat er massaal mijnbouwvergunningen waren verleend voor Şirnex. De gebieden waar de ontbossing plaatsvindt, laten zien dat de regio wordt ontbost ten behoeve van mijnbouwbedrijven. Met behulp van militaire vestigingen die onder het voorwendsel van veiligheid zijn opgericht, wordt de regio voorbereid op grootschalige ecologische plundering.”
De laatste bossen van Mesopotamië
Kızıldere uit een ernstige waarschuwing gezien het ontbossingsbeleid: “Het kappen van de bossen is een poging om al het leven in deze regio te vernietigen. Deze oude regio Mesopotamië, waar de mens voor het eerst landbouw bedreef, wordt getroffen door ernstige droogte, en de bossen van Noord-Koerdistan zijn de laatste bossen van Mesopotamië. Deze bossen zijn de laatste bossen die Koerdistan en Turkije beschermen tegen hittegolven, waarvan de kracht en intensiteit elk jaar toenemen. Gezien deze aanvallen op de natuur moeten deze gebieden herbebost en uitgebreid worden om de toekomst van de bomen en de natuur veilig te stellen.”
“Turkije pleegt een klimaatmisdaad”
Kızıldere wijst erop dat Turkije met deze ecocide in Koerdistan een klimaatmisdaad begaat. Ze roept de Verenigde Naties (VN) op om dit “op de agenda te zetten”. “De vernietiging van deze bossen is een misdaad tegen alle wezens en toekomstige generaties in Koerdistan en Turkije. Volgens de getuigenissen van mensen ter plaatse worden de houtkapactiviteiten uitgevoerd onder toezicht van de politie, en worden de branden door de politie aangestoken. Dit maakt de Turkse staat tot een klimaatcrimineel. De ontbossing is niet alleen een nationale kwestie, maar heeft invloed op de hele wereld.”
“Het is hoog tijd om actie te ondernemen”
Kızıldere bekritiseert dat zwijgen gelijkstaat aan goedkeuring van deze milieumisdaden en roept op tot actie: “De samenleving moet duidelijk worden gemaakt wat deze roofbouw betekent, en er moeten solidariteitsmechanismen worden gecreëerd. Milieu- en ecologieverenigingen, platforms, democratische massabewegingen en juridische instellingen moeten deze ontbossing op hun agenda zetten en hun stem laten horen. ‘Veiligheid’ is slechts een voorwendsel om kapitaal te dienen. Dit feit moet worden blootgelegd, en de hoofden vergiftigd door racisme moeten worden bevrijd. Ten slotte moet altijd worden benadrukt: Als de laatste bossen van Mesopotamië worden vernietigd, is elk afzonderlijk boom die ons zal beschermen tegen de klimaatcrisis in gevaar.”