“Derde Weg”: Partij kiezen voor de onderdrukten

  • Turkije

Hoewel de verkiezingsoverwinning van het regime Erdoğan in de parlements- en presidentsverkiezingen van dit jaar werd afgedwongen door fraude en repressie, is het feit dat de democratische oppositie niet aan de verwachtingen voldeed een reden voor reflectie en zelfkritiek. De Democratische Volkspartij (HDP) is direct na de verkiezingen in mei begonnen aan een voortdurend proces van kritiek en zelfkritiek. In een interview met ANF Nieuwsagentschap gaf Özlem Gündüz, plaatsvervangend medevoorzitter van de HDP, commentaar op de gevolgen van deze confrontatie. De politica is verantwoordelijk voor de centrale organisatiecommissie van haar partij.

Gündüz sprak van een diepgaand proces van reflectie na de verkiezingen. “De manier om daar te komen is door oprechte zelfkritiek, die duidelijk de relatie tussen oorzaak en gevolg laat zien”, onderstreepte ze en legde verder uit: “Onze traditie is gebaseerd op het leren van lessen uit ervaringen en negatieve resultaten om ons sterker voor te bereiden op de volgende strijd. Dit is de belangrijkste reden waarom we standvastig blijven ondanks alle onderdrukking en intimidatie van het fascisme. Dat is de reden waarom de druk die elke gevestigde partij zou vernietigen, ons sterker maakt op het niveau van verzet.”

“We zijn te veel verwikkeld geraakt in representatieve politiek”

De HDP-politicus deed verslag van belangrijke resultaten van de volksvergaderingen en interne partijbesprekingen en somde ze op: “Het volk heeft met de verkiezingsuitslag ondubbelzinnig aangegeven dat we ons in een politieke en ideologische erosie bevinden.

Het verlies van zetels in het parlement is natuurlijk significant, maar het was onze ideologische lijn die eigenlijk verzwakt was. Het werd duidelijk dat we een terugval ervaren op onze Derde Weg lijn en dat we de politieke en sociale strijd niet alleen via de politiek van vertegenwoordiging moeten voeren, maar meer in het volk, op straat en in de buurt. Er was kritiek dat de mensen niet voldoende betrokken waren bij veel kwesties, vooral in de besluitvormingsmechanismen, en deze kritiek was volledig terecht. In de burgerlijk-liberale politiek wordt het volk niet gezien als onderdaan, maar als stemvee dat zijn stem uitbrengt bij de stembus. Een georganiseerde en kritische samenleving is niet gewenst. In plaats daarvan worden de partijen die volharden in de representatieve politiek geacht het spel van de democratie te spelen. Voor ons, als radicaal-democratische beweging die democratie niet alleen vormgeeft via de politiek van representatie maar ook via sociale strijd, is het volk het essentiële element van deze strijd. Daarom zijn we ervan overtuigd dat het systeem niet zal veranderen door verkiezingen alleen, maar door een gezamenlijke strijd van alle sociale groepen. De laatste verkiezingen waren echt belangrijk. Ze toonden aan dat we de vraag van het volk naar verandering niet konden erkennen, ofwel door de erosie van onze Derde Weg-lijn, ofwel omdat we te veel op onze hoede waren.

“Het volk ziet zichzelf als het onderwerp en doet daar geen concessies aan”

We zijn hier vanwege de grote offers die het volk heeft gebracht en de strijd voor democratie en dat zal ook in de toekomst zo blijven. Ons volk is politiek actief en goed georganiseerd. Ze zien zichzelf in alle opzichten als onderdanen en zijn niet bereid om in dit opzicht compromissen te sluiten. Tijdens de bijeenkomsten werd zeer belangrijke en gekwalificeerde kritiek geuit, die ons nu zal leiden op onze weg voorwaarts. Een andere conclusie van de bijeenkomsten heeft betrekking op ons alliantiebeleid. Een groot probleem is dat het zich tot nu toe alleen heeft gericht op partijallianties en geen strijdalliantie heeft gevormd die verschillende segmenten van de samenleving omvat. De noodzaak om onderscheid te maken tussen electorale allianties en democratische allianties was een belangrijke uitkomst die de politieke richting voor de komende periode zal bepalen.”

“Het paradigma socialiseren”

Gündüz ging echter ook in op de verwoesting die is aangericht door de massale aanvallen van de AKP/MHP-regering op de partij: “Naast het repressieve regime dat al jaren gericht is tegen revolutionaire politiek, is er een speciale oorlogspolitiek in Koerdistan waarmee het fascistische regime de morele en politieke waarden van de samenleving probeert te manipuleren. Maar er is ook de HDP, die alle aanvallen trotseert en nooit heeft gebogen. Bij de verkiezingen heeft het volk van Koerdistan duidelijk “nee” gezegd tegen het fascisme. Ons volk weet dat ontwikkelingen niet uitsluitend verklaard kunnen worden door externe factoren. Het heeft gelijk wanneer het stelt dat er ideologische en politieke erosies zijn door tekortkomingen van de partijstructuren om de Derde Weg lijn op een voldoende niveau te implementeren. Het probleem ligt niet in het paradigma, maar in het gebrek aan socialisatie van het paradigma.

Overigens wil ik nogmaals benadrukken dat we nooit zullen toegeven aan het speciale oorlogsapparaat dat ons paradigma aanvalt en dat de geest van de HDP probeert te verzwakken door te profiteren van de verkiezingsuitslag. De mensen zijn ervan overtuigd dat het essentieel is om de politieke partij te versterken en haar sociale organisatie op het niveau van de wijken, dorpsvergaderingen en gemeenten te herstellen. Om deze reden is vastgesteld dat er veel dingen moeten worden veranderd, van onze regels voor componentvertegenwoordiging tot onze manier om politieke en sociale strijd te voeren – van onze parlementaire politiek tot onze strijd op straat.

Er werd erkend dat het onvermijdelijk is dat een organisatie evolueert volgens de veranderende sociale structuren en de groeiende steden. Het is waar dat we te veel betrokken zijn bij representatieve politiek, wat ook bekritiseerd wordt door onze mensen in de vergaderingen. Daarom is er altijd op gewezen dat de HDP en de Groene Linkse Partij (YSP) zijn voortgekomen uit volksbewegingen en revolutionaire bewegingen.

Er werden creatieve suggesties gedaan over hoe we niet alleen buurt- en dorpsvergaderingen zouden moeten organiseren, maar ook de woonwijken, die nu zo groot zijn als wijken en steden.

Er werd kritiek geuit op het feit dat de bij de selectie van kandidaten gebruikte methoden niet tot de gewenste resultaten hadden geleid. Er werd onder andere gesteld dat er in dit verband meer rekening moet worden gehouden met de eisen van de bevolking en dat er mechanismen moeten worden gecreëerd om een zo groot mogelijke deelname van de bevolking aan de kandidaatstelling in de nieuwe periode te waarborgen. Ook werd benadrukt dat er een evenwicht moet zijn tussen lokale structuren en het centrale bureau.

Er werd benadrukt dat we de politiek van alliantie niet alleen moeten beschouwen op het niveau van politieke partijen die zich verenigen voor verkiezingen, maar dat de democratische alliantie individuen, initiatieven, vakbonden, verenigingen, stichtingen, niet-gouvernementele organisaties, geloofsgemeenschappen en alle dynamieken van sociale strijd moet omvatten, inclusief maar niet beperkt tot politieke partijen. In deze context werd gewezen op het belang van het uitbreiden van de Alliantie voor Arbeid en Vrijheid en de Koerdische Alliantie voor Vrijheid en Democratie in een breder perspectief langs de as van fundamentele sociale dynamiek en strijd.”

“De Derde Weg zichtbaarder maken”

Gündüz herinnerde eraan dat HDP “Democratische Volkspartij” betekent. De betekenis van de naam gaat echter veel verder dan het partijconcept en vertegenwoordigt een denkwereld: “We zeggen dat het niet mogelijk is om de visie van de HDP te vernietigen. Zelfs een verbod op de HDP zal deze visie niet in de weg staan. Integendeel, paradoxaal genoeg zal het zelfs als versterking dienen. Want het is onmogelijk om je te verzetten tegen een idee waar de tijd rijp voor is. Dit idee staat bekend als de Derde Weg.

Turkije heeft van oudsher een bipolaire structuur. Aan de ene kant staat het nationalistische conservatieve blok, dat momenteel aan de macht is, en aan de andere kant het nationalistische kemalistische blok, dat tot de AKP/MHP regering aan de macht was. Bij het opbouwen van de hegemonie van deze blokken werd het bestaan van de Alevieten, de Koerden, de meeste volkeren in Turkije en verschillende religieuze identiteiten, evenals vele andere groepen, genegeerd. Er werden pogingen gedaan om hen tussen deze twee polen te vermalen. Wij zijn onze weg ingeslagen met een beleid voor hen die genegeerd worden, die onderworpen worden aan culturele vernietiging door het beleid van ontkenning en assimilatie, voor alle gemarginaliseerde en onderdrukte groepen. Dit was een revolutionaire stap die de Koerdische democratische beweging nam op basis van haar ervaring. Turkije kan niet gedemocratiseerd worden zonder de Koerdische kwestie op te lossen. Het is het meest fundamentele probleem van Turkije. De Koerdische kwestie kan niet opgelost worden zonder de democratisering van Turkije. We hebben ons gerealiseerd dat hiervoor een gemeenschappelijke strijd nodig is en we hebben onze krachten gebundeld met Koerden, linkse socialistische en democratische structuren en individuen om de HDP te vormen.

Met de groei van de Derde Weg werden de twee machtsblokken zwakker. De reden waarom de staat de HDP sinds 2015 zo sterk heeft afgewezen, is omdat het vreest voor zijn heerschappij. Het is onmogelijk om een paradigma en een idee te stoppen waarvan de tijd gekomen is. Daarom zal dit idee blijven bestaan, zelfs als de HDP wordt verboden. Met deze vastberadenheid bereiden we ons voor op de fase van congressen. De democratisering van Turkije en de duurzame oplossing van fundamentele problemen zullen mogelijk zijn als we het idee van de HDP versterken en meer aandacht besteden aan de politiek van de Derde Weg.

Wij geloven dat de politiek van de Derde Weg de enige manier is om de regering uit te dagen en de niet gerespecteerde groepen tot onderdanen te maken. De Derde Weg is natuurlijk niet neutraal blijven, maar een onafhankelijk beleid voeren in het belang van de onderdrukten, zonder de ene of de andere pool te steunen. Ons kompas is altijd het volk geweest, en in de bijeenkomsten die we hebben gehouden hebben we gezien hoe betrokken, georganiseerd en kritisch het volk is. Dit is een kans voor ons.”

“Versterk organisatie en verzet”

De vicevoorzitter van de HDP sloot af met de volgende woorden: “De YSP is een van onze lidpartijen. We hebben onder deze naam deelgenomen aan de verkiezingen omdat onze sluiting op de agenda stond. Er is een duidelijke tendens om de naam van onze partij op het congres te veranderen en we evalueren momenteel deze mogelijkheid. Ik kan zeggen dat we op zoek zijn naar een pakkendere en meer inclusieve naam die ons herinnert aan onze traditie van strijd. In wezen is dit congres echter bedoeld om een belangrijke verandering door te voeren. We zetten onze discussies voort over een grondwetswijziging die onze partijstructuur en commissies beter zal laten functioneren. De HDP zal eerst haar congres houden. De HDP zal haar bestaan als instituut behouden, maar in de nieuwe periode zullen we onze strijd voortzetten in de Groene Linkse Partij. De HDP streeft ernaar haar ideeën te actualiseren en te implementeren. Voor het congres werden op alle niveaus interne vergaderingen en openbare bijeenkomsten gehouden. Vanaf nu zullen er workshops, werkvergaderingen en conferenties worden gehouden. We zijn begonnen met een grondige voorbereiding om sterke resultaten uit het congres te halen. Na het congres zullen we de strijd voortzetten met een partij die haar weg heeft bepaald en waarvan de lijn is versterkt. We hebben een sterke traditie van strijd. We vertegenwoordigen de herinnering aan de onderdrukten en we zullen nooit ophouden structuren op te bouwen om het verzet en de sociale organisatie te versterken.”