- Griekenland
De boekhandel Meteorite in Athene toont een tentoonstelling van foto’s uit het voormalige zelfbestuurde vluchtelingenkamp Lavrio. De fotograaf is de Fransman Jacques Leleu, die het kamp jarenlang steunde met hulpacties via het collectief Convoi Solidaire. De tentoonstelling omvat foto’s van 2016 tot de evacuatie in de zomer van 2023.
In een toelichting op de tentoonstelling legde Leleu uit dat niemand vrijwillig zijn land verlaat en op reis gaat naar het onbekende. In Lavrio leefden de mensen samen ondanks de pijn en armoede waaronder ze leden: “Ze creëerden een klein Koerdistan waarin ze in hun eigen taal konden spreken en hun kinderen konden opgroeien met hun eigen cultuur. Ze hadden hoop, ze lachten, ze dansten. En ze droomden van de dag van de overwinning, wanneer ze konden terugkeren naar hun thuisland.”
Lavrio is een kleine stad in de Griekse provincie Attica, ongeveer 60 kilometer ten zuiden van Athene. Het was de thuisbasis van een van de oudste vluchtelingenkampen in Griekenland: gebouwd in de jaren 1960 voor vluchtelingen uit de Koude Oorlog uit de Sovjet-Unie, in de jaren 1980 waren het vooral politieke vluchtelingen uit Turkije die ontsnapt waren aan de militaire staatsgreep aldaar. Lavrio stond bekend als een opvangcentrum voor Koerdische mensen die bescherming zochten en werd door de Turkse regering aangevallen als een “terroristisch trainingskamp”. Vanaf 2014 arriveerden er steeds meer Koerdische families uit Rojava/noord-Syrië die op de vlucht waren voor aanvallen van Islamitische Staat (IS). Recent vormden zij de meerderheid van de bewoners, maar er woonden ook Koerden uit Bakur, Rojhilat en Başûr in het kamp.
Het kamp werd tot 2017 gerund als een officiële faciliteit met de hulp van het Griekse Rode Kruis. Toen de overheidssteun onverwacht uit het kamp werd teruggetrokken, werd er een soort zelfbestuurzone gecreëerd, gefinancierd door donaties, onder andere van de Koerdische Rode Halve Maan (Heyva Sor a Kurdistanê). Het zelfbestuur van het kamp werkte volgens het principe van democratische autonomie. Er waren comités voor veiligheid, netheid, gezondheid, vrouwen, jeugd en administratie.
In juli 2023 werd het kamp met geweld ontruimd door een groot contingent Griekse politie. De ontruiming vond plaats kort na een verklaring van de nieuwe rechtse regering van Griekenland om een nieuw begin te maken in de betrekkingen met Turkije. Een paar dagen later werd een NAVO-top gehouden in Litouwen, waar de kwestie van de toelating van Zweden, die door Turkije was geblokkeerd, opnieuw werd besproken.
Activist Hasan Hüseyin Ebem van het Koerdisch Sociaal Centrum in Athene is ervan overtuigd dat de ontruiming van het zelfbeheerde kamp een gebaar was van de Griekse regering naar de Turkse staat. “Kamp Lavrio had een historische betekenis”, zei Ebem op de tentoonstelling in Athene. Het kamp had ruimte geboden voor een waardig leven en was door de regering Erdogan aangewezen als doelwit: “In 2023 werd het kamp ontruimd en werden onze mensen aan hun lot overgelaten. De Griekse regering heeft het beleid van Turkije gevolgd. In zijn zeventigjarige geschiedenis is het kamp een toevluchtsoord geweest voor duizenden mensen, tienduizenden zijn hierheen gevlucht. Wij veroordelen de uitzetting. De staten laten mensen sterven met hun vuile beleid. De sluiting van Kamp Lavrio is een van de meest recente voorbeelden van dit onmenselijke gedrag.”
Bron: ANF