- Turkije
In hun programma’s leggen politieke partijen aan de rest van de samenleving uit hoe zij de wereld zien. Partijprogramma’s kunnen niet alleen worden gezien als de intellectuele activiteit van enkele partijleden in engere zin.
De programma’s en statuten die de interne werking van de partij bepalen, zijn het resultaat van jarenlange ervaring. Alle woorden die op een paar pagina’s passen, zijn het resultaat van jarenlange ervaring en accumulatie op basis van het leven zelf.
Het programma van de Groen Linkse Partij [Tr. Yeşil Sol Parti] is het resultaat van veertig jaar intellectuele en praktische strijd. Achter de tekst, die als partijprogramma wordt gepubliceerd, schuilt de opeenstapeling van jaren werk en harde strijd. Er is een programma ontstaan uit de ervaringen van de gemeenschappelijke strijd van Koerden, Turken, Armeniërs, Alevieten, moslims, vrouwen en alle andere identiteiten die deel uitmaken van de oude cultuur van deze regio.
Veelal zijn partijprogramma’s niets meer dan sierlijke teksten die niets met het leven te maken hebben. Als je naar de programma’s van veel partijen in Turkije kijkt, zie je clichés waar zelfs de auteurs niet in geloven. De partijen van de orde creëren hun programma’s om grote delen van de samenleving te misleiden. Meestal is er geen overeenkomst tussen de machtspraktijk van deze partijen en hun programma’s.
In de praktijk van Turkije zijn we meer dan één regerende partij tegengekomen die veel sprak over democratie en mensenrechten, maar toen het aan de macht kwam werd het de grootste vijand van democratie en mensenrechten. Het zou niet moeilijk moeten zijn om de onoprechtheid van deze partijen te onderscheiden van hun kaders en programma’s; maar aangezien de democratische ervaring van de volkeren van Turkije meer dan eens is onderbroken, is het niet voldoende om deze onoprechtheid te meten.
Het belang van partijprogramma’s valt niet te ontkennen, maar we kunnen een politieke partij niet alleen op haar programma beoordelen. De kaders van de partijen zijn net zo belangrijk als hun programma’s: uit welke praktijk komen de mensen die samen zijn gekomen om het partijprogramma gedurende een bepaalde periode uit te voeren? Hebben de partij en dus haar kaders een politiek activisme ten gunste van de volkeren en een traditie die daaruit is voortgekomen? Deze vragen bepalen samen met het programma ook de houding van de massa tegenover een politieke partij.
Op dit punt is de Groen Linkse Partij een prominente partij in het Turkse politieke leven. Alle leden van de partij, vooral de Koerden, zijn mensen die een prijs hebben betaald voor elk woord dat ze zeggen. Niemand gaat per ongeluk de strijd aan in de Groen Linkse Partij. Zeker als je bedenkt wat er met de leden en enkele afgevaardigden van de voorgangerpartij HDP is gebeurd, wordt duidelijk dat het niet makkelijk is om voor Groen Linkse Partij te strijden.
Vanaf het moment dat het programma van Groen Linkse Partij werd aangekondigd, heeft het een belangrijke rol gespeeld bij het vormgeven van het politieke proces in Turkije. Tot op heden zijn veel reguliere partijen met bijna identieke kopieer-en-plakschema’s naar buiten gekomen.
De belangrijkste zorg van deze partijen was om de deur te openen naar politiek gewin en sociale privileges voor zichzelf en hun aanhangers door de instelling van de politiek. Als je naar de praktijk van al deze partijen kijkt, zie je hetzelfde: alle partijen in Turkije, of ze nu rechts of links, seculier of religieus zijn, waren op een gegeven moment bezig met corruptie en diefstal en werden ontbonden.
Daar moet een reden voor zijn, want er is geen echte verbinding tussen deze partijen en de massa van het volk. De afgevaardigdenstructuur waarop ze zijn gebaseerd, is veranderd in een maffia-achtig netwerk dat uit de eerste hand invloed heeft op de verdeling van politieke winsten. Professionele profiteurs hebben altijd gefungeerd als buffer tussen de massa’s en partijstructuren. Aangezien de Turkse politiek niet gebaseerd is op het volk, heeft het in feite nooit dicht bij het volk gestaan.
De Groen Linkse Partij, met haar programma en haar kaders, voortgekomen uit jarenlange ervaring, is de pleinen op gegaan om de goedkeuring te krijgen van alle lagen van de Turkse bevolking, vooral het Koerdische volk. Het zou daarom onze taak moeten zijn om in deze continuïteit het programma van de partij, waarvan we de kaders goed kennen, onder de loep te nemen en, als we voorstellen hebben, die met onze mensen te bespreken op open platforms en de resultaten zowel mondeling als schriftelijk te delen met de partijstructuur.
Vanaf het moment dat een politiek programma tot stand komt, worden de principes die in het programma zijn vastgelegd een soort richtlijn voor de partijstructuur. Vanaf nu is het de taak van alle kaders en aanhangers van de Groen Linkse Partij om voor dit programma te strijden en het in praktijk te brengen. Het is een maatschappelijke verplichting geworden voor het bestuur, de kaders en de aanhangers van de partij om het programma in praktijk te brengen, het partijprogramma in het dagelijks leven na te leven en politiek te voeren op basis van principes en moraliteit.
Sommige kringen willen het probleem in Turkije beperken en alleen over Erdoğan praten. Er zijn echter historische en maatschappelijke redenen voor de onopgeloste problemen. Zonder deze oorzaken aan te pakken, alleen door Erdoğan uit de macht te halen, kan er geen enkele stap worden gezet om de problemen op te lossen.
De belangrijkste focus van het programma van de Groen Linkse Partij is de Democratische Republiek. Natuurlijk moet deze regering vertrekken, maar dat alleen zal de problemen van Turkije niet oplossen. De oplossing is een Democratische Republiek gebaseerd op de Democratische Natie. De democratische natie verwijst naar een democratische samenleving die alle etnische, culturele en religieuze identiteiten gelijkelijk en vrijelijk bij elkaar houdt, en haar creatieve energie in de samenleving als geheel stort en deze grondwettelijk garandeert.
Het tweede grote aandachtspunt in het programma van de Groen Linkse Partij is de verzorgingsstaat. De Republiek, die een eeuw van afwijzing en ontkenning achter zich heeft gelaten, produceerde voortdurend militaire en civiele voogdij. De voortdurende onderdrukking van de sociale dynamiek gaf het systeem onvermijdelijk een patriarchaal, repressief karakter. De reflectie van dit alles op het economische leven heeft de bezitters van kapitaal verrijkt en tegelijkertijd de delen van de samenleving die van hun werk leven verder verarmd. De Republiek van Ontkenning heeft niet alleen andere identiteiten dan Turksheid genegeerd, maar heeft ook grote delen van de samenleving verarmd. Het programma van de Groen Linkse Partij is een manifest voor een sociale republiek die de vrijheid van werk verdedigt tegen uitbuiting van werk.
Een vreedzame oplossing van de Koerdische kwestie met democratische middelen is een ander belangrijk onderwerp in het programma van de Groen Linkse Partij. Deze kwestie is meer dan een eeuw vertraagd door een politiek van ontkenning en repressie, en moet worden opgelost door middel van democratische onderhandelingen in plaats van oorlog. Binnen dit kader ziet het programma van de Groen Linkse Partij de oplossing voor de Koerdische kwestie in het scheppen van de noodzakelijke wettelijke en grondwettelijke voorwaarden voor de erkenning van alle universele identiteitsrechten, in het bijzonder onderwijs in de moedertaal.
Op dit punt wordt duidelijk dat Turkije een nieuwe grondwet nodig heeft, of liever een sociaal contract. Tot nu toe hebben de heersende klassen in Turkije grondwetten opgelegd op basis van hun eigen belangen aan de rest van de samenleving. Maar onder de huidige omstandigheden zal de samenleving zo’n keurslijf niet meer willen dragen.
Het programma van de Groen Linkse Partij is gebaseerd op de belangen van de breedste lagen van de samenleving: het recht op vrede, het recht op waarheid, het recht om vakbonden op te richten, het recht om te staken en het recht op collectieve onderhandelingen, het recht op sociale zekerheid, het recht op een basisinkomen, het recht op huisvesting, de rechten van gehandicapten, het recht op schoon water en voldoende voedsel, het recht op gewetensbezwaren, het recht op culturele identiteit, het recht om de moedertaal te gebruiken, het recht op onderwijs en leren, het recht op informatie, het recht op een eerlijk proces. De Groen Linkse Partij heeft tot doel de eeuwenoude republiek van angst om te vormen tot een republiek van vrede, welvaart en vrijheid door een nieuwe grondwet af te kondigen die de rechten van kinderen en ouderen, dierenrechten, het recht van denken, en vrijheid van vereniging beschermt, die vrijheid van godsdienst en geweten garandeert, evenals persvrijheid.
Een van de fundamentele problemen waarmee de mensheid al millennia wordt geconfronteerd, is het onvermogen om genoeg te produceren. In de huidige omstandigheden is een van de meest fundamentele problemen waarmee de mensheid wordt geconfronteerd echter overproductie, die voortkomt uit het aanmoedigen van overconsumptie vanwege de hebzucht naar winst die de wereld waarop we leven opvreet.
Als dit probleem niet vanuit een ander perspectief kan worden opgelost, zal de hele mensheid grote vernietiging tegemoet gaan. Op het punt waar we nu zijn hebben de ecologische problemen een mondiaal karakter gekregen; daarom is het in de huidige omstandigheden noodzakelijk om deel uit te maken van de universele strijd tegen de wereldwijde klimaatcrisis en klimaatonrechtvaardigheid. Het programma van de Groen Linkse Partij pleit voor een ecologische benadering van het energie-, transport-, verstedelijkings- en landbouwbeleid en voor coëxistentie in een ecosysteem waarin er geen hiërarchische ordening is tussen levende wezens. De op ecologie gebaseerde Democratische Republiek versus het mensgerichte begrip van de natuur is een van de belangrijkste thema’s van het programma van de Groen Linkse Partij.
Turkije heeft structurele problemen die zich door de eeuwen heen hebben opgestapeld. De Turkse samenleving heeft ervaren dat deze problemen niet kunnen worden opgelost met een politiek-islamitische verstandhouding, waarvoor tijdens de periode van het AKP-bewind een hoge prijs werd betaald. De opeengehoopte problemen van Turkije kunnen niet worden opgelost met de heimwee van de oppositie naar het verleden en het herstelprogramma dat zij op dit moment voorstelt. De oplossing is het programma van de 3e weg, dat te vinden is in het programma van de Groen Linkse Partij. Iedereen, van het partijpersoneel tot de kiezers, zou het partijprogramma moeten begrijpen als een soort richtlijn en krachtig moeten deelnemen aan het bouwen van de 3e weg op elk gebied.