- Turkije
In de overeenkomst tussen de EU en Turkije uit 2016 is afgesproken dat beschermingszoekers die op weg door Turkije voor het eerst de EU binnenkomen op de eilanden in de Egeïsche Zee worden teruggestuurd naar Turkije. Dit betreft met name mensen uit Afghanistan. Dit akkoord werd bereikt ondanks het feit dat Turkije het Verdrag van Genève niet volledig heeft geratificeerd en de facto 100 procent van de asielzoekers niet eens het recht krijgt om asiel aan te vragen. Alleen voor mensen die bescherming zoeken vanuit Syrië is er af en toe een tijdelijke verblijfsstatus, die echter ook niet overeenkomt met het asielrecht. De overige beschermingszoekers, vooral mensen die gevlucht zijn voor het Talibanregime in Afghanistan, worden opgesloten in uitwijzingskampen of direct uitgezet zodra ze worden opgepakt.
Detentiecentra voor beschermingzoekers zijn martelcentra geworden
De detentiecentra voor mensen die bescherming zoeken zijn ware martelcentra geworden. Volgens gegevens van het Turkse ministerie van Binnenlandse Zaken uit 2021 zijn er 30 deportatiecentra (Geri Gönderme Merkezi – GGM) in Turkije, die met 20.000 mensen hun capaciteit hebben overschreden. Vooral na de verkiezingen in mei bleven de invallen tegen beschermingzoekers toenemen en de GGM’s haalden de krantenkoppen vanwege ernstige mensenrechtenschendingen en martelingen.
Er zijn enorme hygiëneproblemen in de detentiecentra. Mensen worden gedwongen om achter elkaar te slapen vanwege de opsluiting. Ze hebben geen toegang tot schoon voedsel en geen mogelijkheid om te communiceren. Dagelijks vinden er ernstige mishandelingen plaats. Enkele dagen geleden pleegde een asielzoeker zelfmoord omdat hij het geweld in een GGM in Istanbul niet langer kon verdragen. In een andere GGM moest een zwangere vrouw bevallen op de betonnen vloer in een vieze cel.
“De martelingen begonnen na mijn arrestatie”
In een interview met ANF Nieuwsagentschap sprak G., een beschermingszoeker uit een Afrikaans land, zich uit over de omstandigheden in de GGM’s. G., die illegaal Turkije was binnengekomen, werd gearresteerd in een GGM in Istanbul. G., die in 2019 illegaal Turkije binnenkwam, werkte in de informele sector totdat hij in 2021 door de politie werd gearresteerd tijdens een persoonscontrole in een bus. G. verklaarde dat er 15 migranten in de detentiebus zaten, waaronder drie Afrikaanse migranten, terwijl de anderen Turkmenen, Afghanen en Pakistanen waren. G. meldde dat het erg warm was in het voertuig en dat hij moeite had met ademhalen. Hij en de andere arrestanten werden na een rit van een uur naar de GGM in Tuzla gebracht.
Hij beschreef zijn verblijf van een maand in de GGM en zijn ervaring daar als volgt: “Ik heb daar veel meegemaakt; we moesten de toiletten schoonmaken en al het andere. Het eten was erg slecht en vies en als we het weigerden, kregen we dagenlang hetzelfde eten tot we het op hadden. Het was erg warm en het was verboden om binnen water te drinken. We konden maar één klein plastic pakje water per maaltijd krijgen in de cafetaria. Als je iemand wilde bellen, was dat niet altijd mogelijk; je had een telefoonkaart nodig om te bellen. Deze kaart moest je via een kennis uit Istanbul krijgen en laten opsturen.”
Racistische behandeling door bewakers
G. maakte de volgende opmerkingen over de racistische houding van de bewakers: “Het beveiligingspersoneel en het cafetariapersoneel gedroegen zich erg racistisch. Ze veegden hun handen af als ze ons aanraakten. Hoewel we schoon waren, hielden ze soms hun neus dicht als ze ons benaderden. Het cafetariapersoneel keek altijd naar ons voordat ze eten uitdeelden en gaf ons minder te eten afhankelijk van onze huidskleur.”
Marteling, psychologische terreur en mishandeling
G. meldde dat de bewakers vooral Afghaanse beschermingzoekers mishandelden: “De bewakers voerden vreselijke gewelddaden uit, vooral tegen Afghanen. Ze schreeuwden ook voortdurend zinloos en gaven zinloze bevelen. Steeds weer sleepten ze mensen uit het zich van de bewakingscamera en sloegen ze zonder reden. Ze raakten mij niet aan omdat ik een advocaat had, maar ze gebruikten geweld tegen alle anderen en schreeuwden constant in het rond. Ze bleven mensen meenemen naar andere verdiepingen en ze kwamen terug met verwondingen over hun hele lichaam. Een Afrikaanse man braakte bloed vanwege het misbruik dat hij had ondergaan; dat heb ik gezien. Sommige vrienden wilden zelfmoord plegen.”
“Op straat worden we blootgesteld aan racisme”
G. legde uit dat de racistische aanvallen en vervolgingen niet alleen in de GGM’s plaatsvinden en vertelde het volgende over het geweld op straat: “In het dagelijks leven gedragen sommige mensen zich slecht tegen ons en schelden ze ons uit omdat we migranten zijn. Anderen doen dat niet. Het hangt van de persoon af. Vandaag had ik bijvoorbeeld twee van zulke incidenten: Hij heeft geen idee hoe de situatie in mijn land is of waarom we weg moesten. Vandaag was ik ook in een ziekenhuis waar ik naar een dokter moest voor een document. De verpleger wees me de weg naar de kamer van de dokter. Net toen ik de kamer binnen wilde gaan, zag een andere medewerker me en werd nerveus. Hij schreeuwde en riep de beveiliging. Ik moest de situatie opnieuw uitleggen aan de bewaker zonder enige reden. Zulke voorbeelden zijn schering en inslag.”
Bron: ANF