“Gebrek aan wroeging”: waarom politieke gevangenen niet worden vrijgelaten

  • Turkije

De gevangenissen in Turkije zijn een centrum van marteling geworden, vooral voor revolutionaire en Koerdische gevangenen. Naast de isolatieomstandigheden die heersen in alle detentiecentra en de willekeurige beperking van rechten door het management, neemt de mishandeling van gevangenen door bewakers en soldaten dagelijks toe.

Bovendien is de praktijk de afgelopen jaren ingeburgerd geraakt om politieke gevangenen na het voltooien van hun reguliere straf niet vrij te laten. De wetgeving definieert deze gang van zaken, die vooral wordt gebruikt als drukmiddel bij zieke gevangenen, als volgt: “Indien de veroordeelde tussen het moment van voorwaardelijke invrijheidstelling en de controleperiode een opzettelijk misdrijf pleegt dat leidt tot een gevangenisstraf, wordt de invrijheidstelling van de veroordeelde opgeschort. Het is voldoende dat het tweede misdrijf binnen de controleperiode wordt gepleegd.” Aangezien het begrip “misdrijf” hier echter niet is gedefinieerd en het de verantwoordelijkheid van de gevangenisadministratie is om straffen op te leggen, worden gevangenen willekeurig gestraft. Bij het opschorten van de vrijlating maken de uitvoeringsinstanties gebruik van elke stap van de gevangenen als voorwendsel om hen te straffen.

Beheerscomités beslissen over de duur van de uitvoering

Voor deze praktijk werden eind 2020 door de regering “administratieve observatiecommissies” geïntroduceerd met de propaganda dat ze “de kans op vervroegde vrijlating zouden vergroten”. De commissies zijn echter een instelling geworden die dient om de vrijlating van politieke gevangenen te vertragen. Nadat de commissies hun werkzaamheden hadden aangevat, werden zowel de voorwaardelijke invrijheidstelling als de overgang naar open detentie moeilijker.

De commissies zijn in de wetgeving als volgt gedefinieerd: De beheers- en observatiecommissie wordt geleid door de directeur van de instelling en bestaat uit de tweede directeur, die verantwoordelijk is voor de observatie en classificatie, de administratieve ambtenaar, de gevangenisarts, de psychiater, de psycholoog, de maatschappelijk werker, de leraar, de directeur van de uitvoering en de ombudsman, evenals een ambtenaar geselecteerd uit het technisch personeel door de instellingsdirecteur.”

In dezelfde wet is de besluitvormingsmechanisme van de commissies als volgt gedefinieerd: “De beheers- en observatiecommissie beslist over de veroordeelde op basis van de observatie- en ontwikkelingsevaluatierapporten, het risicobeoordelingsrapport en alle informatie en documenten in de uitvoeringsdossiers. In het kader van deze evaluatie kunnen de commissies de veroordeelde horen op verzoek of ambtshalve.”

Redenen: te veel boeken gelezen, te veel water verbruikt, te veel gelachen

In 2021 werd de vrijlating van meer dan zestig politieke gevangenen door deze commissies voorkomen. De redenen die het comité hiervoor aanvoert, zijn bizar:

Geen gewetensbezwaren

Weigering om met een imam te praten

Slecht leiderschap

Niet naleven van de gevangenisregels

Niet zuinig omgaan met water

Niet deelnemen aan gevangenisactiviteiten

Veel boeken gelezen

Onvoldoende medewerking bij doorzoekingen door het personeel

Lachen tijdens bezoek

Het zingen van hymnes

Het zingen van een Koerdisch volkslied

Geen distantie nemen van “de organisatie”

Een familielid is gearresteerd.

Een politieke gevangene, die nooit getrouwd was, werd geweigerd om vrijgelaten te worden met als reden dat ze haar man had gedood en schade kon toebrengen aan haar familie. Bij een andere gevangene, die dochters van zes en negen jaar heeft, luidde de reden: “Uw kinderen zijn betrokken bij activiteiten van de organisatie”.

De opschorting van vrijlating door de observatiecomités is inmiddels zo wijdverbreid dat het moeilijk is om überhaupt gegevens te verkrijgen. Volgens de beschikbare cijfers zijn tot nu toe ten minste 217 politieke gevangenen getroffen. Sommige van deze gevangenen zijn later vrijgelaten, anderen zijn tot op heden niet vrijgelaten.

Bizarre voorbeelden van “overtredingen”

Bij sommige van de gevangenen waarvan de vrijlating is opgeschort, gaat het om de volgende “overtredingen”:

Cevahir Vurucu – Lachen tijdens een gesprek met een bezoek

Ferit Orak – Overmatig waterverbruik

Şevket Bilici – Gebrek aan berouw

Acht politieke gevangenen in Diyarbakır Type T Nr. 1 – Gebrek aan berouw

Songül Bagadır, Kandıra Type L – Gebrek aan berouw

Ercan İşcan, Giresun Espiye Type L – Onvoldoende medewerking bij doorzoekingen

Murat Aktaş, Kandıra Type F Nr. 1 – Opgelegde disciplinaire straffen

Fahriye Ceylan, Alanya Type L – Gebrek aan berouw

Twaalf vrouwen in Bayburt Type M – Weigering om de militaire telling bij te wonen

Bijna alle politieke gevangenen in het vrouwengevangenis Sincan

Metin Güven, Yozgat Type T – Gebrek aan berouw

Aliye Süer, vrouwen gevangenis Diyarbakır – Zingen

Twaalf gevangenen in Bolu – Overmatig waterverbruik en gebrek aan berouw

Resul Baltacı, Düzce Çilimli Type T – Gebrek aan berouw

Hatice Çakmak, vrouwen gevangenis Type L in Alanya – Opgelegde isoleer straffen

Kadir Karabak, Tekirdağ Type F nr. 2 – Politieke activiteit van minderjarige dochters

Rojda Erez, vrouwen gevangenis Sincan – “Je hebt je man vermoord en zult schade toebrengen aan je familie”

Hanım Yıldırım, vrouwen gevangenis Sincan – Broer zou een Gülen-aanhanger zijn

Sabri Yakut, Hakan Zertürk, Bilal Balbeş, Faruk Aydemir, Erzurum Dumlu Nr. 1 en 2 – Gebrek aan berouw

Şemsettin Tekin, Sevgi İlboğa, Oltu Type T – Gebrek aan berouw

Mehmet Cengel, zwaar beveiligde gevangenis Van – Gebrek aan berouw

Dilan Oynaş, vrouwen gevangenis Sincan – Opgelegde disciplinaire straffen

Xense Bulut (“Vredesmoeder”), vrouwen gevangenis Izmir Şakran – Gebrek aan berouw

Azise Yağız, Tarsus Type T – Slecht gedrag

Damla Erdem, Sevda Turgal, vrouwen gevangenis Şakran – Gebrek aan berouw

İlyas Peldek, Abdulhaluk Özerk, Samsun Bafra Type F – Ongehoorzaamheid aan de regels

Abdurrahim Çetinkaya, Şakran L Type Nr. 3 – Opgelegde disciplinaire straffen