- Noord-Koerdistan
Op de bergweiden van Colemêrg (Tr. Hakkari) beslissen de vrouwen over zichzelf en hun productie. Terwijl de mannen meestal in de stad blijven, trekken de vrouwen naar de alpenweiden. Het leven daar wordt gekenmerkt door hard werken dat ‘s ochtends vroeg begint. Sommige vrouwen werken in het huishouden, anderen in handwerk, sommigen in veeteelt en sommigen in de landbouw.
De vrouwen in Colemêrg geven dus enerzijds vorm aan hun leven en spelen anderzijds een beslissende rol in de productie. Met hun werk verzetten ze zich tegen de economische crisis en het patriarchaat. De vrouwen van Colemêrg hebben nooit het contact met de natuur verloren en leven in diepe verbondenheid met de bergen. Zelfs in de stad omringd door hoge bergen verspreiden de vrouwen de band met de natuur.
De alpenweide van Zozana Merga Butan (Mergabütan Plateau) ligt op ongeveer 12 kilometer van het centrum van Colemêrg. Jaar na jaar komen hier mensen om de zomer door te brengen met het produceren van landbouwproducten. Merga Butan, met zijn natuurlijke schoonheid, heldere water, duizenden verschillende planten en wilde dieren, is een prachtige plek waar mensen ongeveer zes maanden wonen. Mensen komen tussen mei en oktober naar de alpenweide en verdienen hun brood met de verkoop van de natuurlijke producten die ze produceren en met zelfvoorzienende landbouw. Het leven op de berg wordt gedomineerd door de vrouwen. Terwijl de mannen meestal in de stad werken, doen de vrouwen al het werk van de veehouderij op de alpenweiden.
“Op de alpenweiden kunnen we ademen”
Gülbeyaz Keskin, moeder van vier kinderen, vertelt hoe het leven op de prachtige alpenweiden haar ademruimte geeft. Ze vertelt over haar dagelijks leven, dat ‘s ochtends vroeg begint met het melken van de dieren. Van de melk wordt yoghurt en kaas gemaakt. “Soms komen mensen hier en kopen ze van ons. Wat we niet kunnen verkopen, houden we voor onszelf. We bewaren wat voor de wintermaanden”, legt ze uit.
“De crisis raakt ons ook”
Zübeyde Yetiş, moeder van zeven kinderen, vertelt dat het leven in de hooglanden leuk is, maar dat de economische crisis ook hen hard treft. “We verkopen vijf liter melk voor 150 TL (vijf euro), maar mensen zeggen dat het te duur is”, zegt Zübeyde Yetiş, die eraan toevoegt: “Maar vergeleken met de gestegen kosten is het heel goedkoop. Tegenwoordig kun je niets meer kopen voor 150 TL. We zouden deze producten, die we dag en nacht onder moeilijke omstandigheden produceren, voor een hogere prijs moeten verkopen, maar de mensen hebben de koopkracht niet. Deze producten zijn onze enige bron van inkomsten. Ik voed mijn gezin van elf met deze producten. Het geld heeft geen waarde meer.”
“Het leven op de bergweiden is hard, maar mooi”
Nazime Tunç heeft elf kinderen. Ze melkt haar vee twee keer per dag. “Hoe mooi het leven in de hooglanden ook is, er zijn ook heel moeilijke aspecten”, legt Nazime Tunç uit. “De zomermaanden zijn heet en stoffig, er is weinig wat we kunnen doen. Het leven is hard, maar dit is ons leven en we moeten het dragen. Onze grootvaders en grootmoeders hebben dit leven ook geleefd en wij leven dit leven ook. Dit is ons werk.”
“Een mooi leven”
Asiye Özdemir is een andere vrouw die op de bergweide woont. Özdemir vertelt hoe de dagen op het plateau zijn: “Het leven op het plateau is heel mooi. Door de crisis kunnen er niet zoveel mensen naar de alpenweiden komen als vroeger. Omdat alles erg duur is. Omdat de prijzen voor voer, hooi, gras en de kosten voor de herders erg hoog zijn, kunnen mensen hun dieren niet meer voeren. We sturen onze dieren eerst naar de bergen. Daarna maken we kaas van hun melk. We bakken ook brood voor onszelf en onze kinderen. Zo gaat ons leven maar door. Er zijn ook niet zoveel gasten. Het werk is niet moeilijk voor ons, het is een heel fijn leven voor ons.”
“Ik kan iedereen het leven op de alm alleen maar aanraden”
Zeynep Özer beschrijft haar leven op de alm als volgt: “We staan ‘s ochtends vroeg op en gaan eerst bidden. Daarna verzorgen we onze dieren en melken ze. We koken de melk en maken yoghurt en kaas. Ik raad iedereen het leven op de alm aan. Het is zowel mooi als moeilijk en stoffig. Met andere woorden, het heeft zowel mooie als moeilijke kanten. Er is hier veel rust en stilte. Om precies te zijn, we gaan niet zoveel met mensen om. Er wordt hier niet geroddeld. Je gaat om met je dieren, met je kinderen. Ik doe waar ik van houd. Mensen zeggen tegen me: “Kom terug, stop met nomadische veeteelt”, maar ik hou van dit leven. Ik doe dit werk al 24 jaar. Ik maak hier yoghurt, kaas en olie. De meeste mensen uit Colemêrg komen de producten hier kopen. Omdat de producten die we hier maken heel natuurlijk zijn. Daarom komen de mensen hier en kopen ze alles wat ze nodig hebben bij ons.”