- Noord-Koerdistan
Op 31 maart vinden in Turkije lokale verkiezingen plaats. De Volkspartij voor Gelijkheid en Democratie (DEM) heeft de plaats ingenomen van de HDP, die dreigde te worden verboden, en pleit voor een decentralisatie van het politieke bestuurssysteem en het rekening houden met regionale bijzonderheden.
De DEM-partij gaat de lokale verkiezingen in met de eis om de Koerdische kwestie op te lossen en de algemene kwestie van democratie in Turkije weer op de agenda te zetten om de talrijke crises in het land te overwinnen. In december werd een routekaart gepubliceerd.
Na de laatste twee lokale verkiezingen werden bijna alle door de DBP en de HDP gewonnen gemeenten onder staatsbestuur geplaatst. In 2016 werden 93 burgemeesters gearresteerd en in 2019 nog eens 43. Desondanks hebben veel mensen zich bij de DEM-partij kandidaat gesteld voor een burgemeestersambt of voor een zetel in de stads- en gemeenteraden.
Zaterdag en vandaag kiezen de mensen hun definitieve kandidaten in de voorverkiezingen die in tientallen steden worden georganiseerd.
Covoorzitterschap gecriminaliseerd
Het feit dat er veel vrouwen zijn onder de kandidaten is een positieve ontwikkeling, zei DEM Amed parlementslid Adalet Kaya. De Koerdische politica, die in mei vorig jaar tot lid van het Turkse parlement werd gekozen, was eerder voorzitter van de Rosa Vrouwenvereniging. Ze zat in de gevangenis vanwege haar inzet voor de vrouwenpolitiek. Ze beschreef de benoeming van staatsbestuurders in Koerdische gemeenschappen in plaats van gekozen co-burgemeesters als een antidemocratische praktijk die in strijd is met nationale en internationale wetgeving en het verzet van de bevolking tegen het assimilatiebeleid negeert. “Bovenal – zei Kaya – werden de prestaties van vrouwen en het werk dat ze doen aangevallen. De belangrijkste van deze verworvenheden was het systeem van medevertegenwoordiging, de andere waren de mechanismen die zijn ingesteld om het netwerk van vrouwensolidariteit, de coöperaties, de advies- en solidariteitscentra en de opvanghuizen voor vrouwen te versterken.”
De beheerders, een verhaal van diefstal, afpersing en corruptie
Adalet Kaya wees op de monistische, racistische en seksistische aard van de Turkse staat en zei: “Ze willen niet dat vrouwen mondiger worden op welk gebied dan ook en gelijk vertegenwoordigd zijn in de gemeenschappen. Het goede functioneren van de gemeenschappen in de Koerdische provincies en de positieve respons die er zelfs in het buitenland was, legde het slechte functioneren bloot van de gemeenschappen die zij beheerden, en dit was een aspect dat zij niet konden verdragen. Ze konden onze gemeenschappen niet veroveren, en ze legden hen beheerders op, waardoor ze zich toe-eigenden wat hen niet uit vrije wil was gegeven. Ze hielden zich bezig met diefstal, afpersing en corruptie.”
Vrouwenstrijd bedreigt de regering
Kaya benadrukte dat het systeem van gedeeld leiderschap werd bevochten door de Koerdische vrouwenbeweging en nu officieel is geworden: “Nu kan elke partij legaal gebruik maken van het systeem van gedeeld voorzitterschap. Dit model is ook ingevoerd op lokaal niveau. Dit zorgt ervoor dat vrouwen betrokken kunnen worden bij lokaal en gedecentraliseerd bestuur op alle gebieden van het leven en niet alleen op specifieke gebieden. We hebben dit model de afgelopen drie verkiezingsperiodes in de gemeenten geïmplementeerd. Het heeft nog geen wettelijke status met betrekking tot gemeenten. We zullen onze strijd op dit gebied voortzetten.
Dit is natuurlijk een zeer kritieke kwestie voor de regering. Ze ziet dit als een bedreiging en juist daarom criminaliseert ze het co-burgemeestersmodel als een terroristische structuur.Veel van onze burgemeesters zitten nog steeds in de gevangenis. Sommigen zijn vrijgelaten na lange gevangenisstraffen, maar hun rechtszaken gaan door. Gültan Kışanak is een zeer belangrijke politieke figuur in deze context. Ze wordt nog steeds vastgehouden als politieke gijzelaar en wordt gezien als een bedreiging. Ze heeft een zeer belangrijke bijdrage geleverd aan de strijd van Koerdische vrouwen en aan het duale leiderschapssysteem. Tientallen burgemeesters en TJA-activisten zitten in de gevangenis, en de belangrijkste reden is dat de prestaties van onze vrouwen sterk zijn. De regering ziet de strijd van vrouwen, hun leiderschap en gelijke vertegenwoordiging als een ernstige bedreiging voor zichzelf en probeert ons op alle gebieden te beperken.”
Ons ecologisch, democratisch en vrouwvriendelijk systeem levend houden
Na de parlementsverkiezingen van afgelopen mei is er veel kritiek geuit op de strategie van de partij en deze kritiek vanuit de basis is in aanmerking genomen, zei Adalet Kaya: “Ons partijbestuur heeft deze kritiek geëvalueerd en we gaan de lokale verkiezingen in met inachtneming van deze kritiek. Hiervoor zijn openbare bijeenkomsten gehouden om de partij te versterken en te ontwikkelen. Deze bijeenkomsten waren zeer productief en baanbrekend. We hebben een periode van democratische en publieke participatie ingeluid, zowel bij de selectie van kandidaten als verderop in het proces. De kandidaten worden gekozen via voorverkiezingen aan de basis; zelfs in kleine districten doet iedereen mee, van maatschappelijke organisaties tot bedrijfseigenaren. De uitslag wordt bepaald door consensus en dat vinden we heel belangrijk. De mensen willen af van de trustees, ze willen hun eigen gemeenschappen terug. We willen onze steden en gemeenschappen zelf besturen en ons ecologisch, democratisch en vrouwvriendelijk systeem levend houden. Laten we mechanismen instellen die vrouwen mondiger maken en beschermen tegen geweld. Daarom willen we dat iedereen bij dit proces betrokken wordt.”