Koerdische activisten in hongerstaking in Evin-gevangenis

  • Iran

De Koerdische vrouwen Varishe Moradi en Pakhshan Azizi, die vastzitten in de Evin gevangenis in Teheran, zijn in hongerstaking gegaan. Ze protesteren sinds afgelopen dinsdag tegen de overplaatsing van Moradi naar vleugel 209, zo vernam het in Parijs gevestigde Kurdistan Human Rights Network (KHRN) donderdag. De vleugel, die bestaat uit individuele cellen, staat onder controle van het Iraanse Ministerie van Inlichtingen en is berucht vanwege de zware martelingen van politieke gevangenen.

Volgens KHRN werd Varishe Moradi overgeplaatst naar vleugel nummer 209 op bevel van rechter Abolqasem Salavati. Ze zal opnieuw worden ondervraagd in de aanloop naar het proces en Moradi zal ook het contact met haar familie worden ontzegd voor een periode van een week. Salavati, die voorzitter is van de Revolutionaire Rechtbank in Teheran, staat bekend om zijn strenge straffen en beslissingen in zaken die te maken hebben met “nationale veiligheid”. Vanwege zijn vele doodvonnissen staat hij ook bekend als de “rechter van de dood”.

Foto’s van de KJAR-campagne voor Varishe Moradi en Pakhshan Azizi

Doodvonnis tegen Moradi gevreesd

Varishe Moradi (andere spelling Warisheh), ook bekend als Ciwana Sine, werd op 1 augustus 2023 tijdens een politiecontrole in de buurt van haar woonplaats Sine (Sanandaj) gearresteerd en naar een onbekende locatie gebracht. De activiste is lid van KJAR, de koepelorganisatie van de Koerdische vrouwenbeweging in Iran, en zette zich in voor politieke en feministische vrouwenkwesties. Na haar ontvoering was haar verblijfplaats maandenlang onbekend.

Alleen door onderzoek van KHRN werd later bekend dat Moradi na haar arrestatie wekenlang wreed gemarteld, mishandeld en ondervraagd was door de Iraanse geheime dienst in Sine, totdat ze eind augustus werd overgebracht naar Teheran. Daar werd ze maandenlang vastgehouden in de streng beveiligde vleugel 209 van de Evin-gevangenis – ook onder marteling en mishandeling met als doel haar te breken of een bekentenis van haar af te dwingen.

Moradi zit sinds begin januari in de vrouwenafdeling van de gevangenis. In februari werd de activiste aangeklaagd voor “vijandschap tegen God” en “gewapende rebellie tegen de staat” in verband met haar vermeende lidmaatschap van de “Partij voor een Vrij Leven in Koerdistan” (PJAK). Op deze aanklachten staat de doodstraf in het door mullahs geregeerde Iran. Het is nog onduidelijk wanneer het proces zal beginnen. Verschillende data voor het begin van het proces zijn in het verleden uitgesteld.

Soortgelijke beschuldigingen tegen Azizi

Pakhshan Azizi wordt er ook van beschuldigd lid te zijn van de PJAK. De gediplomeerde maatschappelijk werker werd in augustus ook gearresteerd, zij het in Teheran door agenten van het Ministerie van Inlichtingen. Het regime arresteerde ook verschillende familieleden. Terwijl zij na enkele dagen ondervraging werden vrijgelaten, werd Azizi naar afdeling 209 in Evin gestuurd. Volgens KHRN werd ze zowel lichamelijk als psychisch ernstig gemarteld. Azizi komt uit Mehabad en werkte als journalist toen ze vrij was. Ze studeerde sociaal werk aan de Allameh Tabatabai Universiteit in Teheran, waar ze in november 2009 voor het eerst werd gearresteerd. Ze werd beschuldigd van deelname aan studentenprotesten tegen de executie van Koerdische politieke gevangenen. In maart 2010 werd ze op borgtocht vrijgelaten. Het is ook niet bekend wanneer het proces in haar zaak zal beginnen.