Kunst van Zehra Doğan op Zwitserse tentoonstelling over deculturalisatie

  • Zwitserland

In het kunstmuseum Oxyd in het Zwitserse Winterthur is de experimentele tentoonstelling en het onderzoeksplatform Observatory On Deculturalization geopend. In het twee maanden durende programma wordt werk gepresenteerd van kunstenaars uit Turkije, Koerdistan, Syrië, Iran, Armenië en andere landen. De opbrengst van het openingsevenement zal worden gedoneerd aan de Koerdische Rode Halve Maan (Heyva Sor a Kurdistanê) voor de slachtoffers van aardbevingen in Koerdistan, Turkije en Syrië.

De deelnemende kunstenaars zijn Zehra Doğan, Larissa Araz, Paloma Ayala, Chiara Bersani, Reshma Chhiba, Chloé Dall’Olio, Parastou Foruhar, Nicola Genovese, Roman Selim Khereddine, Kani Marouf, Maria Matiashova, Reut Nahum en Valentina Triet Marilyn Umurungi.

Het eerste hoofdstuk van de tentoonstelling en het onderzoeksplatform Observatory, On Deculturalisation is gebaseerd op het werk van de Italiaanse feministische kunsthistoricus Carla Lonzi (1931-1982) en haar gebruik van de term “deculturalizzazione”. Het verscheen voor het eerst in 1973 in de tekst “Let’s Spit on Hegel” in de context van de feministische collectief Rivolta Femminile in Milaan. Zij onderhandelt over al die praktijken en acties die de paradigma’s van de patriarchale cultuur tarten. Het curatorencollectief Zaira Oram gebruikt Lonzi om de notie van deculturalisering verder te verkennen en uit te breiden: het eerste hoofdstuk van het onderzoek presenteert een observatie van artistieke praktijken die deculturalisering doorvoeren door middel van geluid, film, performance, workshops en openbare lezingen.

Bij de opening op donderdag werden de zintuigen geprikkeld met het werk ANKEBUT van de Koerdische Zehra Doğan waarna de “Observatory Table” met Marilyn Umurungi, Larissa Araz, Chloé Dall’Olio en Zaira Oram volgde. Naast zingen werden er maaltijden aangeboden die waren bereid door de Koerdische Vrouwenvereniging.

Zehra Doğan woonde het evenement niet bij omdat ze familieleden verloor bij de aardbeving. Haar nieuwe werk ANKEBUT (Female Spider) belichaamt vrouwelijk verzet: een web van mensenhaar is geweven op spaken. De actie ontvouwt zich met de uitzending van een lied van een Yazidi-vrouw genaamd Sorgul. Het lied wordt beschouwd als een liefdeslied en wordt al vele jaren in verschillende talen doorgegeven. In deze interpretatie is het een klaagzang die de vervolging en het bloedbad van de Yezidi Koerden beschrijft. Het werk wordt te koop aangeboden, de opbrengst gaat naar de slachtoffers van de aardbeving.