Mensenrechtenvereniging IHD: Systematische werving van informanten in Koerdistan

  • Noord-Koerdistan

De Turkse staat gebruikt perfide methodes om politiek actieve mensen te rekruteren als informanten. Vooral Koerden worden hierdoor getroffen. In Amed (Tr. Diyarbakir) zijn de afgelopen maanden opnieuw pogingen tot rekrutering bekend geworden. Zo werd Meliha Cömert, districtsvoorzitter van de DEM-partij in Sûr, in oktober gevolgd door politieagenten en onder druk gezet om als informant op te treden. In november publiceerden studenten van de Dicle Universiteit de brutale methodes die de Turkse politie gebruikt om informanten te ronselen bij de mensenrechtenvereniging IHD. Studenten aan de Munzur Universiteit in Dersim maakten in december ook melding van dergelijke pogingen. In Amed kwam onlangs de zaak van vakbondsman Erhan Gümüş aan het licht. De secretaris van ESM werd sinds augustus systematisch lastiggevallen en op 18 december werd hij op straat aangehouden door mensen die beweerden agenten van de geheime dienst te zijn en hem bedreigden omdat hij weigerde als informant te worden gerekruteerd.

Ercan Yılmaz, de voorzitter van de mensenrechtenorganisatie IHD in Amed, vertelde ANF Nieuwsagentschap dat de druk en de wervingspogingen door de autoriteiten zijn toegenomen sinds de Turkse staat in 2015 eenzijdig de onderhandelingen over een vreedzame oplossing voor de Koerdische kwestie met Abdullah Öcalan afbrak: “Vooral na 2015, toen het conflictproces weer begon en de druk op de samenleving toenam, nam Turkije steeds meer zijn toevlucht tot antidemocratische praktijken. We hebben onze archieven doorzocht van 2018 tot nu en ontdekten dat 81 burgers contact met ons hebben opgenomen met beschuldigingen van rekrutering van informanten door wetshandhavingsinstanties. We hebben gekeken naar de profielen van de betrokkenen en kwamen zeer verschillende profielen tegen. Er zijn ambtenaren, familieleden van gevangenen, vakbondsleden en studenten die aan deze druk zijn blootgesteld. We denken dat de rechtshandhavingsinstanties deze methode gebruiken om mensen die vechten voor hun rechten en betrokken zijn bij vakbondsactiviteiten te verhinderen. Volgens onze archieven werd het eerste verzoek om steun in deze kwestie ontvangen in 2006.”

Volgens Ercan Yılmaz is de werving van agenten sindsdien systematisch toegenomen: “In sommige perioden hebben we geen aanvragen ontvangen met betrekking tot deze beschuldigingen, vooral tijdens het onderhandelings- en oplossingsproces tussen 2013 en 2015. Wij zijn van mening dat de huidige situatie in Turkije een voorbeeld is van het werk dat wordt gedaan om de Koerdische kwestie op te lossen in het kader van de vermeende strijd tegen het terrorisme. Wanneer politieagenten, leden van de veiligheidstroepen en mensen die zich voordoen als inlichtingenofficieren burgers op deze manier benaderen en hen suggesties doen of bedreigingen uiten, is dat op zijn zachtst gezegd een overtreding die neerkomt op misbruik van gezag. Tegelijkertijd zijn er gevallen van psychologische marteling in de toepassingen. Het constant stalken, lastigvallen aan de telefoon, naar de werkplek gaan en het doen van suggesties en bedreigingen op dit gebied hebben zich ontwikkeld tot een psychologische marteling. Veel aanvragen bevatten details van bedreigingen en beledigingen. Sommige getroffenen willen dit niet openbaar maken. We zijn gebonden aan de eisen van de sollicitanten. De meerderheid eist onze steun in deze zaak. Ze vragen ons initiatieven te nemen om een einde te maken aan de bedreigingen en druk waaraan ze blootstaan. Op basis van deze verzoeken dienen we verzoeken in bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken, het Veiligheidsdirectoraat van Diyarbakır en de Parlementaire Mensenrechtencommissie en eisen we een onderzoek naar de gebeurtenissen. Veel van de verzoeken bevatten zeer gedetailleerde informatie, mobiele telefoonnummers, kentekennummers van auto’s en persoonsbeschrijvingen.”

Yılmaz wees erop dat er onlangs zeer ernstige gevallen van gedwongen werving van agenten zijn ontvangen: “Desondanks hebben we geen feedback ontvangen van het ministerie over de onderzoeken die tot nu toe zijn gedaan. Dit sterkt ons in onze veronderstelling dat deze mensen eigenlijk ambtenaren zijn. Anders zou de staat dit probleem aanpakken en deze aantijging ophelderen. Het gebrek aan uitleg, werk aan de zaak en de stilte over de kwestie versterkt ons vermoeden dat de beschuldigingen waar zijn en dat de personen deze misdaden hebben gepleegd door gebruik te maken van hun publieke functie. We willen graag dat burgers contact opnemen met de mensenrechtenorganisatie over alle schendingen die ze hebben meegemaakt. De IHD heeft bijna 40 jaar ervaring. Dergelijke schendingen kunnen alleen worden beëindigd door de veroorzakers ervan te bestrijden. We vragen onze burgers om zich te wenden tot mensenrechtenorganisaties, balies en openbare aanklagers in deze zaak en in alle andere schendingen die ze ervaren. Want al deze praktijken zijn in strijd met de huidige grondwet, die we bekritiseren, die we als onvolledig beschouwen en die we willen omvormen tot een burgerlijke structuur. Simpel gezegd, deze praktijken beroven mensen van hun vrijheid en vormen een misdrijf van machtsmisbruik en bedreiging. We zien de burgerpetities als een belangrijke stap om dit regime ter verantwoording te roepen.”

Bron: ANF