Mexico: Dertig jaar Zapatistische opstand

  • Mexico

Donderdag werd in Mexico Stad een persconferentie gehouden om een internationale karavaan naar de autonome gebieden van de Zapatisten in Chiapas aan te kondigen. De binnenplaats waar de conferentie plaatsvond was afgeladen vol met nationale en internationale pers en activisten.

In de afgelopen maanden hebben de compas (compañeros, compañeras) van de Zapatistische organisatie de ontbinding van de oude structuren van de “Juntas de Buen Gobierno” (Raden van Goed Bestuur) aangekondigd in de vorm van comunicados (geschreven of artistieke proclamaties) en een nieuwe structuur van Zapatistische autonomie gepresenteerd. Om de “30 jaar van het begin van de oorlog tegen de vergetelheid” te vieren, zullen er van eind december tot begin januari bijeenkomsten en festiviteiten plaatsvinden. Iedereen die de “Verklaring voor het Leven” heeft ondertekend is uitgenodigd.

De “Verklaring voor het Leven”, die op 1 januari 2021 werd gepubliceerd door de Zapatistas samen met een deel van Europa van links en daaronder, was al het referentiepunt en de aanzet voor een brede internationalistische organisatie in Europa voor de “Gira por la Vida” (Reis voor het Leven) in 2021. Een delegatie van de inheemse beweging in het zuiden van Mexico reisde naar Europa om op te roepen tot een wereldwijd netwerk van verzet en strijd voor een bevrijde samenleving.

Internationale karavaan ter gelegenheid van de Zapatistische opstand

De rebellen van het EZLN (Zapatistisch Leger voor Nationale Bevrijding) begonnen zich in de jaren tachtig in stilte te organiseren om op 1 januari 1994 een opstand te beginnen tegen het kapitalisme, patriarchaat en kolonialisme. Sindsdien brengen ze hun ideeën over “een wereld waarin vele werelden passen” dagelijks in praktijk door middel van zelforganisatie.

De komende dagen zullen ongeveer 600 mensen uit 20 verschillende landen in buskaravanen naar de Zapatista regio’s reizen om deel te nemen aan de festiviteiten rond de jaarwisseling. Meer dan 30 mensen van verschillende structuren in Duitsland zullen ook naar Chiapas reizen, waaronder het Initiative for Democratic Confederalism (IDK), Gemeinsam Kämpfen für Selbstbestimmung und demokratische Autonomie, Netz der Rebellion, Ya-Basta-Netz en Interventionistische Linke.

De persconferentie in Mexico-Stad werd bijgewoond door tien sprekers van verschillende organisaties die deelnemen aan de karavaan of deze uit solidariteit steunen, waaronder de CGT uit Spanje en het CNI (Congreso Nacional Indígena) uit Mexico. Mensenrechtenorganisaties en Mexicaanse activisten riepen de staat op om de veiligheid van de karavaan te garanderen in het licht van het escalerende geweld in heel Mexico, met name in de zuidelijke grensstaat Chiapas.

Een woordvoerder van de Duitse delegatie nam ook deel aan de conferentie. Het is vooral belangrijk om te benadrukken dat “de Zapatistas in hun jarenlange verzet herhaaldelijk de kracht van het collectieve en autonome zelfbestuur hebben laten zien. Dat men het leven met eigen handen moet en kan verdedigen. We zien de ontwikkelingen in Chiapas. We zien feministische zelforganisatie, ecologische landbouw, het alternatief voor de hiërarchische sociale orde. We zien de voortdurende ontwikkeling van de Zapatistische gemeenschappen. De invloed van de Zapatistas gaat verder dan hun gemeenschappen, verder dan Mexico en heeft invloed op de hele wereld!”

Deze zelforganisatie wordt echter aangevallen door paramilitairen, de Mexicaanse regering en de georganiseerde misdaad. Deze actoren kunnen niet los van elkaar gezien worden, noch kunnen ze los gezien worden van de invloed van staten in het globale Noorden zoals Duitsland: “Duitse bedrijven zoals Deutsche Bahn of Siemens stelen land, verplaatsen mensen, vernietigen ecosystemen en vallen zo de autonomie van de Zapatistas en andere inheemse pueblos aan. De Tren Maya en de Corredor Transístmico zijn slechts twee van de vele grote infrastructuurprojecten waar de lokale bevolking en wij in het Westen tegen strijden.”

Het antwoord moet daarom internationalistisch en holistisch zijn, want “ook al komen we uit verschillende landen, gemeenschappen en organisaties, we zijn verenigd door een gemeenschappelijke visie op een beter leven. We vechten tegen dezelfde vijand, ook al draagt die verschillende gezichten.”

Volledige toespraak van de delegatie van Duitsland

“We willen u bedanken voor de uitnodiging voor deze persconferentie en zijn verheugd dat deze bijeenkomst mogelijk is gemaakt. Het is voor ons een grote eer om deel te kunnen nemen aan de viering van de 30ste verjaardag van de EZLN-opstand. We zijn vanuit verschillende steden in Duitsland gereisd omdat we de strijd van de Zapatistas tegen de kapitalistische vernietiging en voor het leven delen.

Ook al komen we uit verschillende landen, gemeenschappen en organisaties, we zijn verenigd door een gemeenschappelijke visie op een beter leven. We vechten tegen dezelfde vijand, ook al draagt die verschillende gezichten. Een vijand die al eeuwenlang mensen en de natuur uitbuit. Wiens macht gebaseerd is op koloniale uitbuiting en structuren van ongelijkheid en onderdrukking. Een macht die ook in Europa is opgebouwd over de ruggen van BIPoC, vrouwen en arbeiders. Een macht die is gecreëerd en in stand wordt gehouden door mensen – en daarom ook door hen kan worden vernietigd.

Als Europeanen weten we dat we in het hart van het beest leven. We weten van de rijkdom van het Westen, die alleen gegenereerd kan worden door het bloed van het Zuiden. Wij profiteren ook van dit systeem en zien het als onze verantwoordelijkheid om ons in Duitsland en Europa te organiseren. Om ons te verzetten tegen het neokoloniale systeem van uitbuiting en een collectief alternatief op te bouwen. Om een wereld op te bouwen waarin plaats is voor vele werelden.

In de Zapatistische gemeenschappen zien we ook de dreiging van het Westerse kapitalisme. Duitse bedrijven zoals Deutsche Bahn en Siemens stelen land, verdrijven mensen, vernietigen ecosystemen en vallen de autonomie van de Zapatistas en andere inheemse dorpen aan. De Tren Maya en de Corredor Transístmico zijn slechts twee van de vele grote infrastructuurprojecten waar de lokale bevolking en wij in het Westen tegen strijden. We eisen dat de Mexicaanse staat een einde maakt aan zijn oorlog tegen de Zapatista comunidades en hun recht op autonomie respecteert, dat is vastgelegd in zowel de Mexicaanse grondwet als in de San Andrés Akkoorden.

Of het nu in Mexico is of in Duitsland, keer op keer zien we het geweld van de staat en zijn samenwerking met mondiale bedrijven. De staat zal altijd voorrang geven aan kapitaal boven mensenlevens. Dit wordt ook aangetoond door de betrokkenheid van Duitse bedrijven bij Tren Maya en Corredor Transístmico, die duidelijk de ILO169 Conventie over de Rechten van Inheemse Volken schenden, die zowel door Mexico als Duitsland geratificeerd is.

In hun jarenlange verzet hebben de Zapatistas keer op keer de kracht van het collectieve en autonome zelfbestuur laten zien. Dat het leven met eigen handen verdedigd moet en kan worden. We zien de ontwikkelingen in Chiapas. We zien feministische zelforganisatie, ecologische landbouw, het alternatief voor de hiërarchische sociale orde. We zien de voortdurende ontwikkeling van de Zapatistische gemeenschappen. De invloed van de Zapatistas gaat verder dan hun gemeenschappen, verder dan Mexico en heeft invloed op de hele wereld. Het verzet van de Zapatistas wordt ook gezien vanuit Europa en is van groot belang voor ons en de wereldwijde beweging als een praktische verwezenlijking van onze idealen.

We putten kracht en moed uit de strijd van de Zapatistas en uit alle wereldwijde revolutionaire bewegingen uit het verleden en het heden die laten zien dat een beter leven mogelijk is. Wij zijn solidair met en strijden voor alle mensen die onderdrukt worden door het patriarchaat en alle gekoloniseerde mensen die onder bezetting leven. We zullen niet zwijgen, noch ons laten intimideren door onderdrukking. Onze strijd blijft antikoloniaal, antiracistisch, anti-imperialistisch, antifascistisch en natuurlijk feministisch. Samen strijden we voor het recht van alle mensen op een geweldloos en zelfbeschikkend leven. We zullen dat blijven doen, hand in hand, wereldwijd, voor jou en voor mij, voor ons allemaal, en vooral: voor het leven!”

Organisaties die deelnamen aan de persconferentie

Red Nacional de Organismos Civiles de Derechos Humanos «Todos los Derechos para Todas y Todos» (Mexiko)

Centro de Derechos Humanos Fray Bartolomé de las Casas (Mexiko)

Congreso Nacional Indígena (Mexiko)

Pallasos en Rebeldía (Galicia)

Asamblea Catalana de Apoyo a la Gira Zapatista (Barcelona)

Red Sexta Grietas del Norte (USA)

Armadillo colectivo Suomi (Finnand)

Assemblea de Solidaritat amb Mèxic del País Valencià

Confederación General del Trabajo de España (Spanien)

Calendario Zapatista (Griecheland)

Delegación alemana de la Caravana Europazapatista (Deutschland)

Espacio de Coordinación Nacional “Alto a la guerra contra los pueblos zapatistas. Si tocan a un@, nos tocan a tod@s” (Mexiko)