- Oost-Koerdistan
Peyman Viyan van de Gemeenschap van Vrije Vrouwen uit Oost-Koerdistan (KJAR) legt de achtergrond en toekomstperspectieven van de “Jin Jiyan Azadî” (“Vrouw, Leven, Vrijheid”) revolutie in Oost Koerdistan en Iran uit: “Deze revolutie heeft hoop en geloof gecreëerd. Daarom heeft ze alle vrouwen en volkeren veroverd.”
16 september 2022 wordt beschouwd als het begin van de “Jin Jiyan Azadî”-revolutie in Rojhilat (Iraans Koerdistan of Oost-Koerdistan) en Iran. Vandaag, een jaar geleden, stierf de 22-jarige Koerdische vrouw Jina Mahsa Amini uit Seqiz als gevolg van mishandeling door de Iraanse zedenpolitie in een ziekenhuis in Teheran. Peyman Viyan, coördinator van de Gemeenschap van Vrije Vrouwen van Oost-Koerdistan (Komelgeha Jinên Azad a Rojhelatê Kurdistan, KJAR), heeft bij gelegenheid van de herdenkingsdag gesproken met ANF over de achtergronden en toekomstperspectieven van de opstanden.
De opgehoopte woede van vrouwen is geëxplodeerd
Peyman Viyan begon haar betoog met een eerbetoon aan Jina Amini en alle gevallenen van de revolutie en verklaarde: “We hebben een jaar van grote strijd, weerstand en vasthouden aan vrijheid achter de rug. Natuurlijk was het ook een jaar waarin een hoge prijs is betaald. De volkeren van Rojhilat en Iran hebben gezien dat vrijheid een hoge prijs eist. Maar hoe hoog de prijs ook mag zijn, ze blijven vasthouden aan vrijheid. Ze hebben bewezen dat ze vrijheid kunnen bevechten.
De volkeren van Rojhilat en Iran hebben ervaring in de strijd. In 2022 hebben ze duidelijk gemaakt dat ze niet zullen terugdeinzen totdat ze vrijheid hebben bereikt. Want ze weten dat teruggaan voor hen de dood betekent. Dat is erg belangrijk. Na de dood van Jina Amini was er een grote explosie. Wat hier explodeerde, was de opgekropte woede, woede en haat die vrouwen al jaren tegen het onderdrukkende systeem hadden opgebouwd. Deze woede verspreidde zich niet alleen in Rojhilat, maar op een dag in alle steden van Iran. Dat liet zien dat de problemen en zorgen van alle vrouwen en jonge mensen hetzelfde zijn. Daarom was er zo’n grote explosie. De opstand was zo effectief omdat deze gebaseerd was op een paradigma. De vrouwen en jongeren gingen de straat op met een doel en wisten wat ze deden. De revolutie werd geleid door vrouwen met de slogan Jin-Jiyan-Azadî.
Meer dan een slogan
Jarenlang probeerde het nationale systeem de betekenis van Jin-Jiyan-Azadî te vernietigen met een patriarchale mentaliteit en de band met vrouwen te verbreken. Maar in de revolutie werd de band tussen vrouwen en het leven opnieuw zinvol. De vragen over de betekenis van de vrouw en haar verbinding met het leven werden opnieuw beantwoord. Jin-Jiyan-Azadî is meer geworden dan een slogan, het heeft zich verspreid als een revolutionaire filosofie, een levensfilosofie en zelfs een nieuwe renaissance in Iran, Rojhilat en het Midden-Oosten.
Geleid door vrouwen, ontstaan in Rojhilat
De revolutie heeft twee zeer belangrijke aspecten. Ten eerste waren vrouwen de pioniers, en ten tweede ontstond ze in Rojhilat. Met de Jin-Jiyan-Azadî-revolutie werd voor het eerst de grens doorbroken die het regime jarenlang tussen de volkeren had getrokken. Omdat de mensen die deelnamen aan de revolutie allemaal hetzelfde probleem hadden, konden ze zich alleen met een gezamenlijke strijd voor een nieuw leven en vrijheid tegen het regime verzetten.”
Iedereen heeft deelgenomen aan deze revolutie
Peyman Viyan benadrukte dat de Jin-Jiyan-Azadî-opstand begon als een vrouwenrevolutie, maar in de loop der tijd uitgroeide tot een sociale revolutie: “Als deze revolutie niet was begonnen onder leiding van vrouwen, zou ze zich niet zo sterk hebben verspreid. Want vrouwen zijn de voorlopers van de samenleving, de kleur van het leven. In de persoon van vrouwen werd een leven als slaaf gecreëerd, en toen er een opstand onder leiding van vrouwen was, vond iedereen daarin een plek. Iedereen maakte deel uit van een revolutie. Arbeiders, leraren, kunstenaars namen deel aan de revolutie, de jeugd speelde een grote rol. Daarom werd het een revolutie van de mentaliteit. Er vond niet alleen een verandering in mentaliteit plaats, en die verandering gaat door, maar er vond ook een politieke, culturele en sociale revolutie plaats. Het omvatte iedereen, iedereen kon zich erin vinden. De volkeren van Rojhilat en Iran, geleid door vrouwen, accepteerden de voortzetting van het systeem in deze vorm niet. Ze waren al op zoek, het was alleen nog niet bekend waar en hoe het zou exploderen. Deze revolutie kan nog jaren duren, maar ze heeft haar doel, filosofie en paradigma duidelijk getoond. Daarom zeggen we: Ja, de revolutie begon onder leiding van vrouwen, maar iedereen heeft haar omarmd.
Wat het Iraanse regime jarenlang vreesde, is gebeurd
In de revolutie, geleid door vrouwen, gingen ook mannen de straat op en vochten, en op scholen en universiteiten nam iedereen deel aan de revolutie. Het is erg belangrijk wat de verworvenheden van deze revolutie zijn en hoe ze door deze verworvenheden zal voortgaan. Na Jina Amini stierven honderden anderen en werden duizenden gearresteerd. Iran probeerde de revolutie de kop in te drukken en iedereen tot zwijgen te brengen. Want datgene waar het Iraanse regime jarenlang bang voor was, is gebeurd. Jarenlang werd alles in het werk gesteld om te voorkomen dat jongeren, de bevolking, vrouwen bewustzijn kregen, opstonden, de straat op gingen voor hun rechten. Maar het tegenovergestelde is gebeurd. Vrouwen en jongeren uit alle naties gingen samen de straat op. Ze voerden een gezamenlijke strijd en brachten hun problemen en eisen naar voren. Want ze weten dat ze hun vrijheid moeten bevechten.
Er is een cultuur van verzet ontstaan
Hoe bewuster vrouwen, jongeren en de samenleving worden, hoe zwakker het regime zal worden en de revolutie zal succesvol zijn. Ongetwijfeld is het noodzakelijk om voor alles te vechten, en daarvoor wordt een hoge prijs betaald. Elke jonge persoon, elke vrouw die de straat op ging, was zich ervan bewust dat ze het risico liep om te sterven, gearresteerd te worden en gemarteld te worden. Ze zijn de straat op gegaan en hebben al deze kosten op zich genomen. Dat is zeer belangrijk. Deze situatie heeft een cultuur van verzet gecreëerd. Vooral bij de families van degenen die zijn gesneuveld, hebben we gezien welk soort verzet ze hebben gepleegd, hoe families hun kinderen omarmden, hoe ze een rol moesten spelen. Dit heeft een cultuur van verzet gecreëerd. Toen het regime de opstandelingen wilde intimideren met executies, werden de gevangenissen plaatsen van verzet. Honderden vrouwen, zoals Zeynab Jalalian, blijven nog steeds verzet plegen in de gevangenis. Zeynab Jalalian pleit al 16 jaar onafgebroken voor haar vrijheid, en ze heeft geen enkele minuut betreurd. Ze houdt vast aan haar vrijheid. Dankzij het verzet van deze vrouwen is de Jin-Jiyan-Azadî-revolutie ontstaan. Degenen die, net als Zeynab, 16 jaar lang verzet hebben gepleegd, weten dat dit systeem op een dag ter verantwoording zal worden geroepen, koste wat het kost.”
De bevolking heeft haar kracht erkend
Peyman Viyan verklaarde dat de Iraanse staat heeft ingezien dat hij de wil van het volk niet langer kan breken en hen onder dreiging van executie, marteling, arrestatie en moord kan vasthouden: “De Jin-Jiyan-Azadî-revolutie heeft het verzet tot een hoogtepunt gebracht. Er ontstond een gemeenschappelijke geest. Iedereen heeft ingezien dat ze alleen succesvol kunnen zijn als ze zich verenigen. Baluchi’s, Koerdische vrouwen, Azeri’s, Perzische vrouwen, iedereen begreep dat hun problemen dezelfde waren, en er ontstond een gemeenschappelijke cultuur. Ja, er is jarenlang gevochten, er waren vaak opstanden in Beloetsjistan en Koerdistan, maar met de laatste opstand gaf Beloetsjistan een stem aan Koerdistan, Azerbeidzjan gaf een stem aan Beloetsjistan. Hier werd een gemeenschappelijke cultuur gecreëerd, en op basis daarvan wordt de revolutie voortgezet.
Jin-Jiyan-Azadî heeft hoop en overtuigingen gecreëerd
Jin-Jiyan-Azadî heeft ook hoop en overtuigingen gecreëerd. Dit is erg belangrijk in revoluties. Dit is ook de reden waarom ze zo lang duren. Mensen zijn ervan overtuigd geraakt dat het regime niet op dezelfde manier kan doorgaan. Ze realiseerden zich hoe krachtig het volk was, geleid door vrouwen en jongeren, en dat ze met die kracht tientallen dictators konden omverwerpen. Dit heeft geloof, hoop en kracht geschapen. Het doel van regimes en staten is om de hoop en het geloof van het verzet weg te nemen. Maar deze revolutie heeft hoop en geloof geschapen. Daarom heeft ze alle volkeren aangegrepen.
De angst verloren
De Iraanse staat, die honderden mensen in de revolutie heeft vermoord, arresteert momenteel familieleden van de gevallenen die hun kinderen en de revolutie beschermen. Op dit moment worden uit elke familie twee tot drie personen gearresteerd, gemarteld en vastgehouden. Iran dreigt iedereen die de straat op gaat, die opstaat en zich inzet voor de revolutie, dat dit hun einde zal zijn. Maar deze staat oefent al 44 jaar onderdrukking uit. De volkeren die onder onderdrukking en vervolging leven, weten dit al. Ze zijn er niet bang voor.
De offers mogen niet tevergeefs zijn
Duizenden jonge vrouwen werden vergiftigd, vrouwen werden gearresteerd, gemarteld en vermoord. De staat wilde zich op deze manier wreken. Maar desondanks kon hij deze revolutie niet stoppen. Het onderdrukkingsbeleid van de Iraanse staat is ingestort. Hij kan het niet volhouden met dit beleid tegen de volkeren. Daarom is het tweede jaar van de revolutie erg belangrijk. Welke vorm van strijd zullen we voeren, hoe zullen we deze revolutie voortzetten? De revolutie kan geen feiten in enkele maanden tot stand brengen. Want, zoals ik al zei, het is een revolutie van mentaliteit, een politieke revolutie, een sociale revolutie, en ze moet doorgaan. Het belangrijkste is dat we ons goed voorbereiden op deze revolutie. Er moet een sterke organisatie zijn. De betaalde prijzen mogen niet tevergeefs zijn.
Om ervoor te zorgen dat het vuur van de opstand niet dooft
Het is erg belangrijk om in het tweede jaar van de revolutie verenigd te zijn. Vooral vrouwen moeten verenigd zijn. Met een beter georganiseerde, bewustere, beter opgeleide en sterkere strijd kunnen we voorkomen dat het vuur van de opstand dooft. Leerkrachten hebben een zeer belangrijke rol op scholen. Iedereen op scholen en universiteiten moet zijn rol spelen. Er moet een zeer sterke eenheid in de samenleving zijn en een gemeenschappelijke strijd. Als de strijd versnipperd is, kan deze geen resultaten behalen, maar als er een gemeenschappelijke strijd is, is succes onvermijdelijk. Dat zou het doel moeten zijn. Als KJAR is ons belangrijkste doel de sterkere organisatie en eenheid van vrouwen in het tweede jaar van de revolutie. Daarvoor hebben we jarenlang gestreden en een hoge prijs betaald. We moeten het karakter dat de revolutie heeft geschapen, verdedigen en versterken. Een sterke vrouwenfront is noodzakelijk. We beschouwen deze noodzaak als zeer belangrijk en we vechten en zetten ons ervoor in. Beloetsjische, Azerbeidzjaanse, Koerdische, Arabische en Perzische vrouwen moeten samen vechten in een sterke en democratische front voor vrijheid.
Een revolutie die niet door vrouwen wordt geleid, is gedoemd te mislukken
Als vrouwen mogen we niet langer toestaan dat mannen over ons leven beslissen. Vrouwen hebben zo hard gevochten, zo veel geleden, mannen zouden niet in hun eentje moeten beslissen. Daar strijden we nu voor, en als vrouwen zullen we onze strijd in alle aspecten van het leven voortzetten. Een revolutie die niet door vrouwen wordt geleid, is gedoemd te mislukken. Rêber Apo [Abdullah Öcalan] heeft dit jarenlang benadrukt. Hij zei dat de samenleving niet bevrijd kan worden als vrouwen niet bevrijd worden. Dit blijkt ook uit het karakter van de revolutie in Rojhilat en Iran. Dus als vrouwen hun rechten verwerven en bevrijd worden, zal de hele samenleving bevrijd zijn. De vrijheid van alle volkeren gaat boven de vrijheid van vrouwen. Net zoals de problemen van vrouwen de problemen van de hele samenleving zijn, betekent de bevrijding van vrouwen de bevrijding van de samenleving. In het tweede jaar van de revolutie, ongeacht hoe groot de onderdrukking en vervolging door het regime is, moet onze weerstand en strijd minstens zo groot zijn. Onze strijd zal doorgaan, wat er ook gebeurt.”