Routekaart naar stabiliteit in Noord- en Oost-Syrië

  • Rojava/Noord- en Oost-Syrië

De militaire nederlaag van het IS-kalifaat, bijna vijf jaar geleden bereikt door de gezamenlijke inspanningen van de Syrische Democratische Strijdkrachten (SDF) en de Internationale Coalitie, heeft belangrijke gevolgen gehad voor onze regio en de wereld. IS heeft geen grondgebied meer in handen en zijn vermogen om het Midden-Oosten, Europa en de Verenigde Staten te bedreigen is ernstig verzwakt.

Hier in Noord- en Oost-Syrië herstelt onze samenleving van de gevolgen van de onderdrukking door IS. We hebben etnisch en religieus pluralisme omarmd als basis voor de vormgeving van het politieke en sociale leven en de waarden van gendergelijkheid en vrouwenrechten versterkt. Dit daagt de haatideologie van IS uit en maakt ons politiek en cultureel rijker. Op het gebied van bestuur is decentralisatie een effectief systeem gebleken dat tegemoet kan komen aan de behoeften van een land dat zo divers is als Syrië in termen van identiteit, cultuur en politiek. Om de tekorten te compenseren die ontstaan door de focus op existentiële militaire dreigingen, werken we er ook aan om de focus van onze inspanningen te verleggen naar verbeteringen in bestuur en politiek op basis van deze waarden.

12.000 doden in de strijd tegen IS

Toch zijn we alleen achtergebleven met veel slachtoffers en materiële verliezen. 12.000 leden van onze strijdkrachten hebben het leven gelaten in de strijd tegen IS. Onze economie en infrastructuur zijn verwoest. De samenlevingen die hebben geleden onder de heerschappij van IS zijn op vele manieren ernstig beschadigd. En hoewel ons volk meer offers heeft gebracht in de strijd tegen IS dan enig ander land ter wereld, zijn wij nog steeds verantwoordelijk voor duizenden IS-gevangenen uit andere landen en andere regio’s van Syrië.

De internationale coalitie heeft geen duurzame strategie

Gezien deze situatie kan de positie van de coalitietroepen in het noorden en oosten van Syrië bijna als stilstaand worden omschreven. Ze voeren routinematig operaties uit tegen IS-cellen en IS-activiteiten, maar hebben geen strategie of praktische mechanismen ontwikkeld om de omstandigheden weg te nemen die hebben geleid tot de opkomst van IS en de verspreiding van zijn ideologie mogelijk hebben gemaakt. Ook lijken ze geen duurzame plannen te hebben voor een toekomst na IS. Terwijl wij nadenken over politieke en sociale oplossingen om een einde te maken aan de eeuw van oorlog en staatsonderdrukking die onze regio heeft verstikt, richten zij zich op beperkte militaire doelstellingen zonder het einde in zicht.

Impact van de oorlog tussen Israël en Hamas

De impact van de oorlog tussen Israël en Hamas op onze regio heeft dit probleem nog verergerd. De oorlog heeft de Verenigde Staten en de coalitie verder afgeleid van de politieke en sociale wortels van de veiligheidsproblemen in Noord- en Oost-Syrië en heeft een militaire confrontatie in onze regio waarschijnlijker gemaakt. Dit heeft Turkije en andere mogendheden die op de loer liggen in het noorden en oosten van Syrië de kans gegeven om de met grote offers bereikte winst in veiligheid, stabiliteit en bestuur aan te vallen.

Turkije’s golven van aanvallen op civiele infrastructuur

De afgelopen maanden heeft Turkije herhaaldelijk civiele infrastructuur aangevallen in het noorden en oosten van Syrië. De aanvallen waren niet alleen gericht op kritieke openbare infrastructuur, maar ook op particuliere bedrijven. Op eerste kerstdag viel Turkije een uitgeverij aan die meertalige schoolboeken drukt waardoor onze kinderen onderwijs in hun moedertaal kunnen krijgen, een olijvenverwerkingsfabriek die gerund wordt door een familie die door de Turkse invasie en bezetting uit Efrîn verdreven is, en een trouwzaal die toebehoort aan een van de weinige overgebleven christelijke families in de stad Amûdê.

Burgers zijn gedood en gewond geraakt bij deze aanvallen, de economische crisis in onze regio is verergerd en de lokale overheid is niet langer in staat om basisvoorzieningen zoals elektriciteit en schoon water te leveren aan onze bevolking. Dit alles zal ook een negatieve invloed hebben op ons vermogen om ISIS op afstand te houden, de regio te stabiliseren en de oorlog te beëindigen.

Het internationale stilzwijgen en de gevolgen

Ondanks dit alles is er geen sterk internationaal standpunt tegen de Turkse agressie. De Verenigde Staten en de coalitie, de andere regionale en internationale machten die zich bezighouden met de Syrische crisis en zelfs internationale mensenrechtenorganisaties hebben allemaal gezwegen en blijven dat doen.

Dit heeft verschillende problemen gecreëerd voor onze internationale partners. Ten eerste zijn wij een democratie die verantwoording moet afleggen aan de wil van het volk. Zij kunnen ons op een dag terecht vragen waarom we samenwerken en concessies doen aan actoren die ons in ruil daarvoor niet steunen om in vrede en veiligheid te leven. Ten tweede, als onze vijanden ons project vernietigen, is het niet alleen ons volk dat zal verliezen. Eerdere Turkse aanvallen hebben tot massale ontheemding geleid, ISIS de ruimte gegeven om te floreren en de crisis in Syrië verlengd ten gunste van dictators en terroristen. Nu het Midden-Oosten al op de rand van een grote oorlog staat, is dit gevaar in Noord-Syrië nog groter dan voorheen.

Onze politieke strategie om de oorlog te beëindigen

Het is duidelijk dat een politieke strategie om de oorlog in Syrië te beëindigen, die ook als blauwdruk kan dienen voor het beëindigen van andere conflicten in de regio, niet alleen in ons belang is, maar ook in het belang van de internationale gemeenschap. Hieronder zal ik onze strategie en de potentiële positieve impact ervan op de regio schetsen.

Wij zien onze toekomst als onderdeel van een verenigd, democratisch, multi-etnisch Syrië, dat tot stand komt via een proces waarbij de Syrische bevolking en al haar componenten betrokken zijn. Als een systeem dat alle inwoners van Syrië zonder marginalisatie vertegenwoordigt door iedereen wordt geaccepteerd, zal er stabiliteit heersen in Syrië en zullen de problemen in ons land afnemen.

Decentralisatie en pluralisme verzwakken Syrië niet

De regering in Damascus benadert onze ideeën met een achterwaartse blik en eist in plaats daarvan een terugkeer naar de omstandigheden die de oorlog in 2011 hebben veroorzaakt. Ze ontzegt ons onze fundamentele burgerlijke en politieke rechten en beschuldigt ons ervan dat we het land willen verdelen. Laat ik duidelijk zijn: wij zijn geen separatisten. Wij verwerpen het idee dat decentralisatie en pluralisme Syrië zouden verzwakken of minder stabiel zouden maken. Integendeel, Syrië zou sterker uit dit proces tevoorschijn komen. Er bestaan federale systemen in sterke, veilige en invloedrijke landen over de hele wereld. Het voortbestaan van onze regering bewijst dat pluralisme een kracht is. Ondanks pogingen om verdeeldheid en etnische haat te zaaien, zijn veel Koerden, Arabieren, Assyriërs en Arameeërs in Noord en Oost Syrië er nu van overtuigd dat het politieke systeem van zelfbestuur de beste optie voor hen is en dat ze binnen dit systeem kunnen samenwerken om openstaande kwesties op te lossen.

Zelfbestuur moet erkend worden

Onze strategie om een einde te maken aan de oorlog is om te communiceren met de verschillende partijen in het conflict in Syrië en om de inspanningen van interne en externe actoren voor een democratische toekomst te bundelen. Wij zijn van mening dat de politieke processen die worden ondersteund door de Verenigde Naties in overeenstemming met VN-resolutie 2254 en andere politieke processen, Noord- en Oost-Syrië niet mogen uitsluiten.Wij zijn een realiteit op het terrein. Het zelfbestuur van Noord- en Oost-Syrië moet politiek erkend worden, zodat we vanuit de beste positie kunnen onderhandelen.

Onze strategie om een einde te maken aan de oorlog is om te communiceren met de verschillende partijen in het conflict in Syrië en om de inspanningen van interne en externe actoren voor een democratische toekomst te bundelen. Wij zijn van mening dat de politieke processen die worden ondersteund door de Verenigde Naties in overeenstemming met VN-resolutie 2254 en andere politieke processen, Noord- en Oost-Syrië niet mogen uitsluiten. Wij zijn een realiteit op het terrein. Het zelfbestuur van Noord- en Oost-Syrië moet politiek erkend worden, zodat we vanuit de beste positie kunnen onderhandelen.

We hebben onlangs twee veranderingen doorgevoerd om dit mogelijk te maken. De Syrische Democratische Raad (MSD) heeft zijn werk uitgebreid tot buiten Noord- en Oost-Syrië. Hij opent nu zijn deuren voor alle democratische overheden en bewegingen in Syrië. We hopen dat iedereen die onze waarden deelt en zich inzet voor democratie, coëxistentie, godsdienstvrijheid, gelijke rechten voor vrouwen en mannen en een einde aan de oorlog, zich bij ons zal aansluiten.

Nieuw sociaal contract aangenomen

We hebben ook een nieuw sociaal contract aangenomen in december 2023. We zien dit als een noodzakelijke stap om tegemoet te komen aan de behoeften van de mensen in onze regio en als een modelvoorstel voor een toekomstig democratisch Syrië waaraan wij zullen deelnemen. Ons sociaal contract beschermt de prestaties die we hebben geleverd op het gebied van samenleven, godsdienstvrijheid en vrouwenrechten. Het pakt ook enkele van onze tekortkomingen aan. We zijn van plan om zo snel mogelijk verkiezingen te houden, te beginnen met lokale verkiezingen. Het sociaal contract geeft elke gemeente, stad en kanton de mogelijkheid om dwingende besluiten per referendum te verwerpen als de bevolking dat wil. Dit zal onze interne cohesie versterken en ons helpen om de best functionerende regeringsvorm in Syrië te blijven.

De oorzaken van extremisme moeten worden aangepakt

Om de huidige veiligheidsuitdagingen van IS aan te pakken, zullen we ons politiek en sociaal inzetten om de onderliggende oorzaken van extremisme en de mentaliteit erachter aan te pakken. We zullen ons inspannen om de economie te verbeteren in de regio’s die bevrijd zijn van ISIS, zodat de groepering de armoede en de gevolgen van de oorlog niet kan uitbuiten. We zullen ons blijven inzetten om IS te berechten en ter verantwoording te roepen voor de misdaden die deze groep tegen ons volk heeft begaan. De politieke marginalisatie van ons zelfbestuur, die ik eerder beschreef, is ook een van de factoren die ons vermogen om IS op de lange termijn te verslaan beïnvloeden. Omdat we bijvoorbeeld geen internationale erkenning hebben, worden onze inspanningen om IS-leden voor het gerecht te brengen niet gesteund door de internationale gemeenschap. Door onze economische marginalisering zijn we niet in staat om de middelen te verkrijgen die we nodig hebben om de door de oorlog verwoeste regio’s weer op te bouwen en nieuw leven in te blazen.

Wij zijn geen bedreiging voor Turkije

Een ander groot veiligheidsprobleem waarmee we geconfronteerd worden, zijn de krachten die het bestaan van het Koerdische volk of het model van zelfbestuur in Noord- en Oost-Syrië niet aanvaarden. Deze krachten proberen de gegeven realiteit met militaire middelen te veranderen, wat het conflict verdiept, de humanitaire catastrofe in ons land verergert en een bedreiging vormt voor de internationale gemeenschap.

Een van deze krachten is Turkije. Turkije blijft ons valselijk beschuldigen van “terrorisme” om aanvallen op ons volk te rechtvaardigen. Ik herhaal: wij zijn geen bedreiging voor Turkije. Wij zullen niet toestaan dat ons grondgebied door wie dan ook wordt gebruikt om onze buren aan te vallen. Mijn collega’s hebben herhaaldelijk opgeroepen tot een vreedzame oplossing van het conflict tussen Turkije en de Koerdische Arbeiderspartij (PKK). In 2022 schreef Mazlum Abdi, de Algemeen Commandant van de SDF, in de Washington Post dat “we klaar staan om een nuttige rol te spelen bij het opnieuw opstarten van deze besprekingen en het bereiken van de vrede die we nastreven.”

Het model van zelfbestuur als leidraad nemen

Ook vandaag staan we achter de oproep tot dialoog die in dit artikel wordt gedaan. Wij geloven dat Turkije zijn interne problemen met vreedzame en democratische middelen moet oplossen. Het aanvallen van onschuldige mannen, vrouwen en kinderen in het noorden en oosten van Syrië zal de diepgewortelde conflicten niet oplossen die zijn ontstaan door decennia van ontkenning van het bestaan van het Koerdische volk en de vernietiging van de democratie.

In plaats van te proberen ons model van zelfbestuur te vernietigen, zou Turkije er misschien van moeten leren. In ons model kunnen alle mensen hun eigen taal spreken, hun eigen geloof belijden en trots zijn op hun eigen identiteit. Het decentraliseert de macht naar gemeenten en kantons. Het staat altijd open voor verandering en verbetering, zoals ons nieuwe sociale contract en het proces waaruit het is voortgekomen laten zien. Als Turkije dergelijke modellen zou overnemen, zou de Koerdische kwestie niet bestaan. We hopen echt dat op een dag een democratisch, multi-etnisch Syrië en een democratisch, multi-etnisch Turkije goede buren en zelfs goede vrienden kunnen zijn.

We kunnen echte verandering teweegbrengen

We weten dat onze grootste kracht in elk diplomatiek proces of dialoog het alternatief is dat we bieden voor ultranationalistische autocraten en religieuze fundamentalisten. Hoewel we met moeilijkheden te kampen hebben gehad, blijven onze regio’s het meest stabiele en goed functionerende deel van Syrië. Ondanks de bezetting van onze steden was Turkije niet in staat om ons in 2019 te vernietigen, omdat onze mensen zich verenigden en hun project verdedigden. Als ons politieke systeem zwak is en onze mensen verdeeld, kunnen we niet vooruit. Als het sterk is en onze mensen verenigd, kunnen we echte verandering teweegbrengen.

Daarom zetten we ons in om onze politieke instellingen op te bouwen, zelfbestuur te bevorderen door stappen als het sociaal contract, de onderliggende oorzaken van ISIS aan te pakken om de groep en zijn ideologie voorgoed te verslaan, en een politieke oplossing te vinden om de crisis in Syrië voorgoed te beëindigen.

Aanbevelingen aan de internationale gemeenschap

Het is in het belang van de internationale gemeenschap, vooral van de landen die al met ons samenwerken in Noord- en Oost-Syrië, om ons te steunen om dit mogelijk te maken. Daartoe willen we de volgende vijf aanbevelingen aan hen doen:

  • Laten we de campagne tegen IS voortzetten en versterken met nieuwe mechanismen om de ideologie van de groep en de oorzaken van de verspreiding ervan te bestrijden.
  • Zich inzetten voor het nieuwe sociale contract van Noord- en Oost-Syrië, hulp bieden bij de praktische uitvoering van het contract ter plaatse en ons steunen bij het houden van verkiezingen in een veilige omgeving.
  • Investeringen in Noord- en Oost-Syrië ontwikkelen en bevorderen om de economische crisis te boven te komen en zo de stabiliteit in de regio te versterken.
  • Ondersteunen van de dialoog tussen verschillende partijen en actoren in Syrië om een oplossing te vinden onder leiding van Syrië, waarbij geen enkele regio of regering wordt uitgesloten.
  • Ondersteunen van een inclusieve Syrië-conferentie om een nieuw sociaal contract te ontwikkelen dat leidt tot een overgangsfase in Syrië.

Bron: Het artikel werd voor het eerst gepubliceerd in het Engels op 11 januari op de homepage van het Kurdish Peace Institute.