- Brussel
Donderdag vond in het Europees Parlement (EP) een conferentie plaats over de situatie van politieke gevangenen die geïsoleerd, gemarteld en mishandeld worden.
De conferentie, getiteld: “Politieke gevangenen: Isolatie, mishandeling en marteling”, werd gezamenlijk georganiseerd door de European Lawyers for Democracy and Human Rights (ELDH), European Democratic Lawyers (AED) en de Association for Democracy and International Law (MAF-DAD).
Na de conferentie van 11 april 2024 zijn de volgende vaststellingen gedaan:
– In heel Europa, vooral in gevangenissen in Turkije, wordt foltering en mishandeling in gevangenissen met de dag duidelijker. Observaties geven aan dat eenzame opsluiting een normaal gevangenisregime is, willekeurige overplaatsingen worden ook gebruikt als een strafmechanisme tegen families en familieleden van gevangenen. De deelnemers aan de conferentie benadrukten dat foltering en mishandeling in gevangenissen een fundamenteel probleem is met ernstige sociaal-politieke gevolgen.
– De situatie in Baskenland, Catalonië en Hongarije, zoals de discriminerende gevangeniswet voor politieke gevangenen, en het gebrek aan sanitaire omstandigheden waren enkele van de onderwerpen die tijdens de conferentie werden besproken. Hoewel het niet besproken werd vanwege tijdgebrek, is het bekend dat de situatie in Griekenland, vooral met betrekking tot vluchtelingen, niet verschilt van die in het Verenigd Koninkrijk en Duitsland.
– Turkije, een van de landen met een zeer hoog aantal politieke gevangenen, laat in veel opzichten een alarmerend beeld zien. Het autoritaire regime van de AKP en haar bondgenoten heeft de rechtsstaat omgevormd tot een fundamenteel instrument voor politieke onderdrukking. In Turkije worden bijna dagelijks nieuwe administratieve en gerechtelijke methoden gebruikt tegen politieke gevangenen. Voorbeelden hiervan zijn nieuwe gevangenismodellen, willekeurige en onaangekondigde overplaatsingen, ontzegging van vrijlating voor vermeende disciplinaire overtredingen, ontzegging van allerlei rechten op vrijlating onder toezicht, toegang tot gezondheidszorg, communicatieverboden, om er maar een paar te noemen. Marteling en mishandeling zijn gemeengoed geworden door instrumenten als visitatie en appèl, die op grote schaal worden gebruikt in gevangenissen.
– Een ongekend voorbeeld van isolatie is te vinden in de gevangenis op het eiland Imrali. Er is al drie jaar geen nieuws van Abdullah Öcalan. Deze strikte isolatiepraktijk, die alarmerend is voor de Koerdische samenleving, de wettelijke en democratische krachten, is ook een dimensie van de massale aanval tegen het Koerdische volk, inclusief hun ontkenning en intenties tot vernietiging. Het isolement en de oorlog tegen het Koerdische volk manifesteren zich als verschillende aspecten van dezelfde politieke aanpak. De strijd tegen het isolement, die systematisch gevoerd moet worden in de context van het respecteren van de menselijke waardigheid, is één van de belangrijkste dynamieken van de strijd voor vrede en democratie, vooral in de context van de gevangenis op het eiland Imrali.
Met het oog op de bovenstaande bevindingen en de verslechterende situatie in heel Europa, besloten de deelnemers aan de conferentie dat er een effectieve, collectieve juridische en politieke strijd moet worden gevoerd tegen isolatie en marteling in gevangenissen.
In deze context doen we in het bijzonder een beroep op de mechanismen van de Europese Unie en de Raad van Europa:
– Een actievere houding aan te nemen en concrete stappen te ondernemen om een einde te maken aan de onmenselijke praktijken in de Turkse gevangenissen, het willekeurige executieregime gericht tegen politieke gevangenen en de Imralı-eilandgevangenis, die het voornaamste adres is geworden voor isolatiemartelingen.
– De gevangenisomstandigheden in Hongarije monitoren en de nodige stappen ondernemen om ze te verbeteren.
– Concreet ingrijpen tegen discriminerende executieregimes en andere wetgeving in Baskenland, Turkije en andere landen.
Daarnaast wordt een oproep gedaan aan het CPT, in het bijzonder met betrekking tot de Imralı Island Gevangenis, om haar verantwoordelijkheden effectiever te vervullen bij het monitoren en aanpakken van de toenemende problemen in Europese gevangenissen.
Deelnemers aan de conferentie hebben hun concrete standpunten en suggesties kenbaar gemaakt tijdens presentaties en discussies en hebben besloten om een gezamenlijke strijd te voeren op de volgende gebieden:
1. Het opzetten van een netwerk dat in eerste instantie bestaat uit deelnemers aan de conferentie en dat openstaat voor uitbreiding om de gezamenlijke juridische strijd tegen isolatie en marteling systematisch en effectief te voeren.
2. De noodzaak voor het organiseren van een uitgebreide en breed bezochte 2-daagse conferentie onder leiding van advocaten en juridische organisaties die de conferentie bijwonen om de foltering en mishandeling die gevangenen ervaren in een bredere context te bespreken. Een dergelijke conferentie kan discussies over wetgeving en praktijken in verschillende landen vergemakkelijken en een omgeving bieden waarin ook subjectieve standpunten kunnen worden gehoord. Er zal een werkgroep worden gevormd om deze conferentie voor te bereiden.
3. Ter ondersteuning van een petitie die in januari 2024 door 1.330 advocaten is ingediend bij het ministerie van Justitie in Turkije, waarin wordt opgeroepen om een einde te maken aan de voortdurende isolatie in de Imralı Island gevangenis en om te voorzien in bezoeken van advocaten, zal een soortgelijke petitie worden georganiseerd door Europese advocaten.
4. Alle advocaten en vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties die de conferentie hebben bijgewoond, hebben besloten zich in te zetten om hun respectievelijke balies en internationale mensenrechten- en juridische organisaties bewust te maken van de problemen in gevangenissen.