- Turkije
De Turkse regering heeft de steun aan het belangrijkste filmfestival van het land ingetrokken. Het Ministerie van Cultuur beschuldigde de leiding van het Antalya Film Festival er op donderdag van “terroristische propaganda” te ondersteunen met hun selectie en kondigde hun terugtrekking aan. Specifiek gaat het om de documentaire “Kanun Hükmü”.
De film, gemaakt door Nejla Demirci, vertelt het verhaal van twee mensen die na de geënsceneerde staatsgreep in 2016 in Turkije werden ontslagen vanwege vermeende steun aan de couppoging. Het Ministerie van Cultuur ziet dit als propaganda voor de beweging rond de in ballingschap levende prediker Fethullah Gülen, die volgens Ankara verantwoordelijk zou zijn voor de vermeende coup en door Turkije wordt bestempeld als een terroristische organisatie.
Tijdens de noodtoestand die werd afgekondigd na de nepstaatsgreep werden ongeveer 150.000 ambtenaren ontslagen of geschorst. De zuiveringsgolf trof bijna alle overheidsinstellingen; duizenden scholen, universiteiten, stichtingen, mediabedrijven en andere instellingen werden gesloten. De regering van president Recep Tayyip Erdoğan rechtvaardigt dit als een aanpak van vermeende “terrorisme-ondersteuners”. Anderen zien het als een poging om tegenstanders uit de weg te ruimen. Gülen werd ooit beschouwd als een nauwe bondgenoot van Erdoğan en een belangrijke steunpilaar van de AKP, maar in 2013 raakten de voormalige kameraden gebrouilleerd.
Sommige ontslagenen personen, die zichzelf “KHK’ers” noemen (KHK staat voor “Kanun Hükmünde Kararname,” wat in het Nederlands “nooddecreet met wetskracht” betekent) – velen van hen werden zelfs gearresteerd – slaagden er later in om voor de rechtbank hun onschuld te bewijzen, werden deels opnieuw aangenomen of gecompenseerd. De meesten van hen zijn echter voor de rest van hun leven gebrandmerkt en vinden het moeilijk om professioneel en sociaal weer voet aan de grond te krijgen. Dit komt omdat ze zo goed als veroordeeld zijn door het decreet van president Erdoğan. Ze krijgen een overeenkomstige aantekening in hun nationale verzekeringsnummer. Met dit codenummer kunnen alle werkgevers, overheidsinstanties en banken zien of iemand al per decreet is ontslagen. De meeste KHK’ers krijgen zelfs geen identiteitsbewijs. Zowel overheids- als particuliere banken verstrekken hen geen leningen en soms wordt zelfs de opening van eenvoudige bankrekeningen geweigerd.
Wat de intrekking van de steun door het Ministerie van Cultuur voor het festival betekent, was aanvankelijk onduidelijk. Festivaldirecteur Ahmet Boyacıoğlu verklaarde donderdagavond op het officiële Instagram-kanaal dat ze hebben besloten om de film “Kanun Hükmü,” die nog steeds op de festivalwebsite staat vermeld, definitief uit de selectie voor het festival te verwijderen vanwege bedreigingen en het ontbreken van steun. Eerder was de film al eens verwijderd en na protesten weer opgenomen. Met deze stap van zelfcensuur wil Boyacıoğlu waarschijnlijk verdere druk van de regering voorkomen. Parlementsleden, filmmakers en vertegenwoordigers van het maatschappelijk middenveld hebben deze beslissing evenals de terugtrekkingsverklaring van het ministerie bekritiseerd.