Verkiezingen in Şengal: tussen staat en zelfbestuur

Op 18 december 2023 werden in 15 provincies van Irak verkiezingen voor de provincieraden gehouden – volgens de internationale media was dit een test voor de naoorlogse democratie. De provinciale raden hebben veel invloed omdat zij het budget bepalen voor gebieden als onderwijs, gezondheidszorg en transport. De opkomst was met 41 procent erg laag en in de aanloop naar de verkiezingen werd opgeroepen tot een boycot. Na jaren van onderdrukking, bezetting en aanvallen door verschillende imperialistische machten heeft de bevolking geen echt vertrouwen meer in verkiezingen en het systeem dat door andere staten in Irak is opgezet.

Voor de regio Şengal in het noordwesten van het land was het een bijzondere verkiezing met een eigen betekenis. De Yezidi Vrijheid en Democratie Partij (PADÊ) vormde een “Coalitie voor de Eenheid van de Volkeren van Nineveh” met de Patriottische Unie van Koerdistan (PUK) en andere partijen. Met een opkomst van 52% waren de 45.939 stemmen die de coalitie behaalde in de regio Mosul/Niniveh een compleet succes, waarmee de partij twee van de 29 zetels in de provincieraad veroverde.

PADÊ-kandidaat Qasim Keşko uit Şengal is gekozen voor de Provinciale Raad van Mosul/Ninive

Maar de echte betekenis van de verkiezingen is anders: er is een gemeenschappelijke stem voor de regio Şengal. Na de genocide op de Yezidi-gemeenschap door de islamitische terreurorganisatie “Islamitische Staat” (IS) in 2014, richtte de bevolking daar een zelfbestuur en eigen zelfverdedigingstroepen op. Sindsdien zijn ze bezig zich te organiseren en vertrouwen te ontwikkelen in hun eigen kracht. Deze ontwikkelingen zijn een doorn in het oog van staten als Turkije – er zijn herhaaldelijk gerichte moorden en bombardementen door Turkse drones en vliegtuigen. De internationale gemeenschap zwijgt.

Maar de stem van de mensen van Şengal is sterk en mondig. Gedreven door de filosofie van Abdullah Öcalan worden pogingen ondernomen om de breuklijnen tussen de etnische groepen te overwinnen en een veilig thuisland voor iedereen te creëren. Het is daarom een revolutionair moment dat Arabische en Yezidi-stemmen samen voor de kandidaat Qasim Keşko hebben gestemd. In sommige Arabische dorpen in de regio waren er honderden stemmen voor de Yezidi-kandidaat.

Pogingen tot omkoping door de KDP

In de aanloop naar de verkiezingen streden verschillende partijen om de gunst van de kiezers. Er was sprake van omkoping, het kopen van stemmen en allerlei vormen van desinformatie. Geld, technische apparatuur en nog veel meer werd aangeboden om de inwoners van Shengal aan te moedigen op de Democratische Partij van Koerdistan (KDP) te stemmen. De bevolking is het verraad van de PDK tijdens de genocide van 2014 echter niet vergeten. De peshmerga (gevechtstroepen) van de KDP, gedomineerd door de Barzanî clan, werden in allerijl teruggetrokken uit Şengal, waardoor de Yezidi’s overgeleverd waren aan de genade van de IS bendes.

PADÊ, dat door grote delen van de Yezidi-bevolking wordt gesteund, heeft vóór de verkiezingen grote inspanningen geleverd. Ze klopten op bijna elke deur in elk dorp en elke stad om de verkiezingen bekend te maken, contacten te leggen en de belangen van de mensen te achterhalen.

PADÊ-supporters in Şengal vieren feest

Het resultaat van de verkiezingen kan worden gezien als een groot succes, omdat het stemmen aanzienlijk moeilijker was gemaakt. Iedereen moest in zijn oorspronkelijke dorp stemmen, maar na de genocide verhuisden velen naar andere gebieden. Om bij de stemlokalen te komen, moesten soms omwegen met militaire controleposten worden genomen. Zoals in de meeste landen ter wereld kunnen jongeren niet stemmen, ook al staat hun toekomst op het spel. Bovendien hadden veel stemgerechtigden geen stemkaart en werden er herhaaldelijk fouten gemaakt bij het aanvragen ervan. Het was niet mogelijk om met alleen een identiteitskaart te stemmen. Er was ook een grote militaire aanwezigheid buiten de stembureaus in scholen en veel wegen waren geblokkeerd. Als reden voor de grote aanwezigheid werden veiligheidsoverwegingen opgegeven, maar de militaire aanwezigheid had ook een afschrikkend en intimiderend effect op de bevolking.

Ondanks al deze moeilijkheden stemden 45.939 mensen voor een vrij Şengal. De gekozen kandidaat, Qasim Keşko, was lid van de verzetseenheden van Şengal (YBŞ) en raakte gewond in de bevrijdingsoorlog tegen IS. Na zijn verkiezing beloofde hij de stem van democratisch zelfbestuur te versterken en op te komen voor zijn volk.

Het valt nog te bezien of de Iraakse staat, die onder druk staat van verschillende andere staten, verdere pogingen zal doen om het zelfbestuur te saboteren. Wat wel duidelijk is, is dat dit moment van eenheid en zelfbevestiging een belangrijke stap is in het proces van revolutionaire ontwikkelingen in Şengal.

Nadat de resultaten bekend waren gemaakt, waren er overal spontane bijeenkomsten en feestelijkheden. Motorcades trokken door de regio en de bevolking deelde een moment van geluk. De raden, de structuren van vrouwen en jongeren, het werk in alle mogelijke gebieden van de samenleving, de zelfverdedigingstroepen en vooral de martelaren zijn degenen die deze stap mogelijk hebben gemaakt. En ze zullen doorgaan op het pad van democratisch zelfbestuur, onafhankelijk van verkiezingen en staatscontrole.

Bron: Rojnews en ANF